Ελ. Γερασιμίδου, Αντ. Ξένος, Αγγ. Ξένου: Προσπαθούμε να κεντρίζουμε τους θεατές μας και όχι να τους καθοδηγούμε

Συνεπές στο καλοκαιρινό ραντεβού του με το θεατρόφιλο κοινό, το Θέατρο «Από Κοινού» φιλοξενεί στην αυλή του την παράσταση «Απόψε το σχεδιάζουμε» του Αγγελου Πυριόχου, σε σκηνοθεσία Αγγελικής Ξένου, με τους Ελένη Γερασιμίδου, Αντώνη Ξένο και Αγγελική Ξένου, κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο στις 21.15.

Με μεγάλη χαρά φιλοξενούμε στον «Ριζοσπάστη» τη συνέντευξη των Ελ. Γερασιμίδου, Αντ. Ξένου και Αγγ. Ξένου. Μας μιλούν για την αγάπη τους στο νεοελληνικό έργο και την κωμωδία σπαρταριστών παρεξηγήσεων που ανεβάζουν. Αναφέρονται ακόμα στο «δεύτερο σπίτι» τους, το Θέατρο «Από Κοινού», καθώς και στα μελλοντικά τους σχέδια, ενώ δεν παραλείπουν να στηλιτεύσουν και τη δυσχερή κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι ηθοποιοί.

— Γι’ αυτό το καλοκαίρι μάς προτείνετε το «Αποψε το σχεδιάζουμε», επιλέγοντας – όπως μας έχετε συνηθίσει – να παρουσιάσετε ένα πρωτότυπο νεοελληνικό έργο. Τι θα δούμε φέτος;

— Θεωρούμε καθήκον μας να προωθούμε το νεοελληνικό έργο, από την πλούσια παρακαταθήκη που υπάρχει και βέβαια από τη ασταμάτητη παραγωγή νέων έργων. Πρωτίστως δίνουμε σημασία στο περιεχόμενο, προσπαθώντας να κεντρίζουμε τους θεατές μας και όχι να τους καθοδηγούμε. Ο Αγγελος Πυριόχος τα τελευταία χρόνια μάς εμπιστεύεται τα έργα του, τιμώντας μας ιδιαιτέρως.

Το «Απόψε το σχεδιάζουμε» είναι μια κωμωδία που αναφέρεται σε έναν σύγχρονο περιοδεύοντα θίασο, στα πρότυπα του παλιού «μπουλουκιού». Ο θιασάρχης Λουδοβίκος Βλήμαν είναι ένας παλιός, αμφιβόλου ταλέντου ηθοποιός, ο οποίος ξεμένει σε μια επαρχιακή πόλη, μη έχοντας ούτε τα χρήματα για τα εισιτήρια επιστροφής, αφού το ταμείο «έκανε φτερά» μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του θιάσου του. Η μόνη ηθοποιός που παραμένει μαζί του είναι η Νάκα Πάμπουρη, η αυτοαποκαλούμενη πρωταγωνίστρια και απόφοιτος του Κουν (αν θέλουμε το πιστεύουμε). Οι δυο τους αναγκάζονται να «προσαρμόσουν» την «Οπερα της Πεντάρας» του Μπρεχτ για δύο ηθοποιούς. Μετά το φινάλε της μεγάλης αποτυχίας τους, και ενώ ετοιμάζονται να φύγουν, εισβάλλει στα παρασκήνια η Μανωλία Κρικρί, μια επιτυχημένη ιδιοκτήτρια «στούντιο» (όχι τηλεοπτικών – κινηματογραφικών παραγωγών)… Η Μανωλία προτείνει, για να βγουν από τη δυσχερή οικονομική τους θέση, να ανεβάσουν την ιστορία της περιπετειώδους ζωής της, θεωρώντας ότι το έργο της θα έχει μεγάλη επιτυχία. Παρά τις κάποιες αντιρρήσεις των ηθοποιών, η Μανωλία τούς πείθει, λέγοντάς τους ότι η ίδια αναλαμβάνει όλα τα έξοδα της παραγωγής διαθέτοντας πάρα πολλά χρήματα από το «λειτούργημά» της. Οι απελπισμένοι ηθοποιοί δέχονται και έτσι αρχίζει η περιπέτεια των παρεξηγήσεων…

Πρόκειται για μια κωμωδία η οποία στηλιτεύει τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα του κόσμου του θεάτρου και όχι μόνο.

— Εχει γίνει πλέον παράδοση το καλοκαίρι να ανοίγετε την αυλή σας και να υποδέχεστε εκεί τους θεατές; Τι είναι αυτό που κρατάτε από την επαφή με το κοινό, αλλά, μετρώντας πια και αρκετά χρόνια στο «Από Κοινού», τι σημαίνει αυτός ο χώρος για εσάς;

— Οταν άνοιξε η αυλή μας, στην καλοκαιρινή Αθήνα υπήρχαν άλλα δύο – το πολύ – θερινά θέατρα σε λειτουργία. Ξεκινήσαμε με ένα «υπό εξαφάνιση» θεατρικό είδος, την επιθεώρηση «Διακοπές στην Αθήνα» του αξέχαστου Πάνου Χατζηκουτσέλη. Δημιουργήθηκε ένα θεατρικό κοινό πιστό στις παραστάσεις μας, όπως άλλωστε συμβαίνει και τον χειμώνα.

Το «Από Κοινού» εκφράζει ουσιαστικά το όνομά του. Τα πάντα προκύπτουν από την ανάγκη να εκφραστούμε, να δημιουργήσουμε σύμφωνα με τις απαιτήσεις μιας Τέχνης Λαϊκής, με ειλικρίνεια, σαφήνεια και αισθητική απλότητα. Είμαστε επίσης ένα εργαστήρι κοινής αντιμετώπισης πρακτικών θεμάτων. Μαστορεύουμε, σχεδιάζουμε, ράβουμε, γενικώς νοικοκυρεύουμε τον χώρο μας «από κοινού» και τον προβάλλουμε χωρίς μεσάζοντες. Δύσκολο κομμάτι το τελευταίο, αν λογαριάσουμε ότι υπάρχουν κέντρα που επιδεικτικά αγνοούν την ύπαρξή μας. Εμείς όμως έχουμε τους σταθερούς θεατές – συνοδοιπόρους μας, οι οποίοι συνεχώς αυξάνονται.

— Η Αγγελική σκηνοθετεί, ενώ πρωταγωνιστείτε οι τρεις σας. Πώς είναι η θεατρική συνεργασία;

— Η Αγγελική έχει αρκετά δείγματα της σκηνοθετικής της δουλειάς. Αρχισε σκηνοθετώντας πριν 11 χρόνια τον «Φώντα» του Ευθυμιάδη, με πρωτότυπη, «επαναστατική» παρέμβαση, «Το Ανάκτορο στην Ανω Τούμπα» του Μέντη, αναδεικνύοντας και συνδέοντας τα δεινά της μετανάστευσης του χθες και του σήμερα, όπως και τη νεανική παράσταση «Αρεσε και του δάσκαλου». Τώρα έχει να σκηνοθετήσει εκτός από εμάς τους παλαιότερους και τον εαυτό της, αφού και οι τρεις ρόλοι είναι ισάξιοι, αλλά η συγκρότησή της ευτυχώς επικρατεί της ατίθασης συμπεριφοράς μας. Γενικά υπερισχύουν η εργατικότητα, η αυταπάρνηση και οι κοινοί στόχοι.

— Απ’ ό,τι συμπεραίνουμε, το έργο είναι και ένα σχόλιο για τη ζοφερή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι καλλιτέχνες; Πώς τα βλέπετε τα πράγματα; Τι είναι αυτό που κυρίως δυσκολεύει την καθημερινότητα των καλλιτεχνών και πώς αυτό εκφράζεται και στην Τέχνη;

— Σίγουρα οι συνθήκες της δουλειάς μας δεν είναι ιδανικές. Η υποβάθμιση του επαγγέλματός μας με το πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα, με τους χαρακτηρισμούς ή αποχαρακτηρισμούς και – αν προχωρήσουμε βαθύτερα – με την απαξίωση του λειτουργήματός μας, αποδυναμώνει έναν ολόκληρο κλάδο και τον εξομοιώνει με ανειδίκευτους, προωθημένους από άλλα κέντρα, αυτοαποκαλούμενους καλλιτέχνες. Το θέμα της Πανεπιστημιακής Θεατρικής Παιδείας είναι προτεραιότητα και σπουδαίο πεδίο διεκδικήσεων.

Η κυρίαρχη άποψη που καλλιεργείται από Στέγες και Ιδρύματα είναι μια Τέχνη αμέτοχη στα κοινωνικά ζητήματα, αφιερωμένη στην «ενδοσκόπηση» και στην καταγραφή αναζητήσεων εκτός της ζοφερής πραγματικότητας. Σ’ αυτό το πλαίσιο «πειράζονται» σπουδαία έργα και απογυμνώνονται από τα πανανθρώπινα μηνύματά τους. Για να μην παρεξηγηθούμε, δεν είμαστε αντίθετοι σε νεωτερισμούς στη φόρμα, κάθε άλλο. Αλλά το δικό τους «πειραγμένο» περιεχόμενο προωθείται σε μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού και αποσύνδεσης του κόσμου από τις κοινωνικοπολιτικές ανατροπές που έχει ανάγκη για να προοδεύσει ακόμα και πολιτιστικά.

Πρακτικά οι ηθοποιοί αντιμετωπίζουν ανεργία, κακοπληρωσιά, υποτίμηση της δουλειάς και της επιστημονικότητάς τους, προβλήματα χρόνια, βεβαίως, αλλά ελπίζουμε όχι για πάντα άλυτα.

Εχουμε την πεποίθηση ότι μόνο η συσπείρωση στο Σωματείο μας μπορεί να επιλύσει αυτά και πόσα άλλα προβλήματα, χωρίς προκαταλήψεις και αποκλεισμούς συνεπών συνδικαλιστικών παρατάξεων (βλ. «Δημοκρατική Ενότητα Ηθοποιών»). Είμαστε χαρούμενοι με την εκλογή του νέου προέδρου μας, Νίκου Καραγιώργη, και δηλώνουμε αρωγοί στο δύσκολο έργο που αναλαμβάνει.

— Ποια είναι τα σχέδιά σας για την επόμενη σεζόν;

— Από τον Οκτώβριο θα γίνει επανάληψη του έργου του Αύγουστου Κορτώ «Η μικρή λέξη αγάπη», μια παράσταση που αν και πραγματεύεται το ζοφερό θέμα της βίας κατά των γυναικών, αγαπήθηκε πολύ από το θεατρόφιλο κοινό. Στο «Από Κοινού» παράλληλα θα φιλοξενούνται, όπως όλα αυτά τα χρόνια, και άλλες ομάδες με ενδιαφέρουσες παραστάσεις καθώς και μουσικές βραδιές, παρουσιάσεις βιβλίων, σεμινάρια, εκθέσεις νέων καλλιτεχνών και, βεβαίως, θα συνεχίσει η λειτουργία του θεατρικού μας εργαστηρίου τα κυριακάτικα μεσημέρια.