Θέατρο τη Δευτέρα: «Ανδόρρα» του Μαξ Φρις

Ο Ελβετός συγγραφέας Μαξ Φρις (1911-1991), ο σημαντικότερος (μαζί με τον Φρίντριχ Ντίρενματ) εκπρόσωπος της σύγχρονης ελβετικής λογοτεχνίας, σπούδασε αρχιτεκτονική (ως το 1954 διατηρούσε  αρχιτεκτονικό γραφείο στη Ζυρίχη) και γερμανική φιλολογία και αφοσιώθηκε αποκλειστικά στη δραστηριότητα του συγγραφέα το 1955. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της μεταπολεμικής εποχής που σχολιάζει τα διλήμματα του 20ού αιώνα, περιφρονώντας τα χρηστά ήθη των αστών.

Μαξ Φρις (1911-1991)

«Ο Μαξ Φρις έγραψε την Ανδόρρα όταν ήταν πενήντα ετών, και ασχολείται σ’ αυτό το έργο με ένα θέμα που επανέρχεται συχνά στα βιβλία του. Ο νεαρός Αντρί, από τον οποίο όλος ο κόσμος περιμένει να ζει και να συμπεριφέρεται σαν Εβραίος μια και ο πατέρας του διέδωσε αυτό το ψέμα για να καλύψει μια παράνομη ερωτική του σχέση, αποφασίζει πως δεν του μένει άλλη λύση: πρέπει να δεχτεί ότι είναι Εβραίος, αν και είναι Ανδορρανός όπως και οι συμπολίτες του. Το είδωλο που κατασκεύασαν οι άλλοι γι’ αυτόν, το έχει μεταμορφώσει. Η παραβολή είναι ολοφάνερη. Οι κάτοικοι της Ανδόρρας δεν σκοτώνουν τους “Εβραίους” τους, απλώς τους μεταμορφώνουν σε Εβραίους σε έναν κόσμο και σε μια εποχή, όπου η ιδιότητα του Εβραίου συνδυάζεται με βέβαιη καταδίκη σε θάνατο. Ο Εβραίος είναι εδώ η συμβολική παράσταση όλων εκείνων στους οποίους η κοινωνία θέτει τη σφραγίδα που θα τους μετατρέψει σε παρίες». (Το θεατρικό έργο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μελάνι).

Για το συγγραφικό του έργο ο Μαξ Φρις βραβεύτηκε με πολλά βραβεία. Ανάμεσα στα πολλά έργα του είναι επίσης το θεατρικό «O Μπίντερμαν και οι εμπρηστές» και τα μυθιστορήματα «Στίλερ», «Το όνομά μου ας είναι Γκάντενμπάιν», «Ο Κυανοπώγων» και τα ιστορικά μελοδράματα «Το σινικό τείχος» και «Όταν τέλειωσε ο πόλεμος».

Ο Μίμης Χρυσομάλλης και η Νένα Μεντή στην «Ανδόρρα» του Μαξ Φρις (1976)

Η «Ανδόρρα» έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει παιχτεί σε όλο τον κόσμο με μεγάλη επιτυχία. Στην Ελλάδα πρωτοανέβηκε το 1962 από το Θέατρο Τέχνης, με τον μεγάλο Κάρολο Κουν στο ρόλο του πατέρα.

Η παράσταση που θα παρακολουθήσουμε σήμερα ανέβηκε το 1976 και προβλήθηκε από την τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ «Το θέατρο της Δευτέρας», σε μετάφραση Μάριου Πλωρίτη και σκηνοθεσία Διαγόρα Χρονόπουλου, ενώ την τηλεσκηνοθεσία έκανε ο Δημήτρης Παπακωνσταντής και τη μουσική σύνθεση έγραψε ο Ζακ Μεναχέμ. Παίζουν οι ηθοποιοί: Μίμης Χρυσομάλλης, Λίλη Παπαγιάννη, Αλίκη Αλεξανδράκη, Ντίνος Δουλγεράκης, Νένα Μεντή, Χρήστος Ζορμπάς, Γιάννης Κάσδαγλης, Γιάννης Κοντούλης, Χρήστος Μάντζαρης, Κώστας Λάος, Θάνος Παπαδόπουλος, Σοφοκλής Πέππας, Δημήτρης Πουλικάκος, Νίκος Σιδέρης, Νίκος Σκιαδάς, Λάζος Τερζάς.

Η Κατιούσα αγαπάει το θέατρο και προβάλει κάθε Δευτέρα από τις σελίδες της μια σειρά από ξεχωριστά έργα που βρίσκονται «αποθηκευμένα» στο πλούσιο Αρχείο της ΕΡΤ.

Για πολλά χρόνια «Το θέατρο της Δευτέρας» που προβαλλόταν από την κρατική ΕΡΤ αποτελούσε μια όαση πολιτισμού στο άνυδρο τηλεοπτικό (και όχι μόνο) τοπίο της εποχής, που καθήλωνε κάθε βδομάδα μπροστά στους δέκτες τους χιλιάδες τηλεθεατές.

Οι μεγαλύτεροι συγγραφείς του κόσμου, αλλά και πολλοί νεότεροι, Έλληνες και ξένοι, έργα του κλασικού και νεότερου ρεπερτορίου, δοσμένα από σημαντικούς θεατράνθρωπους κι ερμηνευμένα από μερικούς από τους καλύτερους ηθοποιούς που γέννησε αυτός ο τόπος, πέρασαν από τις ασπρόμαυρες και στη συνέχεια έγχρωμες οθόνες των τηλεοράσεων κι έφεραν κοντά στο θέατρο έναν κόσμο που δεν του δινόταν άλλου τύπου κίνητρα (ούτε λόγος για την απαραίτητη παιδεία…), για να προσεγγίσει, να απολαύσει και ν’ αγαπήσει τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης.

Δείτε εδώ όλες τις παραστάσεις του “Θεάτρου τη Δευτέρα”