Θέατρο τη Δευτέρα: «Φιλοκτήτης» του Σοφοκλή
Μαγνητοσκοπημένη η παράσταση της τραγωδίας του Σοφοκλή «Φιλοκτήτης» που δόθηκε στο αρχαίο θέατρο Δωδώνης, το 1981, σε παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου, με τον Αλέξη Μινωτή στο ρόλο του Φιλοκτήτη και να υπογράφει και τη σκηνοθεσία.
Ο Σοφοκλής έγραψε τον «Φιλοκτήτη» στα 90 του χρόνια. Το έργο του τραγικού ποιητή πραγματεύεται «τη μοίρα ενός πονεμένου και μοναχικού ανθρώπου, του Φιλοκτήτη, που οδήγησε τους Θεσσαλούς στην εκστρατεία κατά της Τροίας και τώρα ζει μόνος σ’ ένα ακατοίκητο νησί αρνούμενος να προσφέρει τη βοήθειά του στους Έλληνες».
Η στήλη παρουσιάζει τη μαγνητοσκοπημένη παράσταση της τραγωδίας του Σοφοκλή που δόθηκε στο αρχαίο θέατρο Δωδώνης, το 1981, σε παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου, με τον Αλέξη Μινωτή στο ρόλο του Φιλοκτήτη και να υπογράφει και τη σκηνοθεσία.
Ο Αλέξης Μινωτής «Φιλοκτήτης» στην τραγωδία του Σοφοκλή
«Στο «Φιλοκτήτη», όπως και σε άλλες τραγωδίες του ο Σοφοκλής δεν έχει εγκαταλείψει την «εκμετάλλευση» των απόηχων του Τρωικού Πολέμου. Οι αρρώστιες και ο φυσικός πόνος είναι η αφορμή για να προχωρήσει ο τραγικός σε μια βαθύτερη στιβάδα νοημάτων: οι ηθικοί δισταγμοί, το δίκαιο και το άδικο, η θεία δίκη, η καταπάτηση δικαιωμάτων χάριν «μεγάλων σκοπών», ακόμα και ο κοινωνικός στιγματισμός της οποιασδήποτε «ανικανότητας» είναι μερικά από αυτά. Το άτομο στις τραγωδίες του Σοφοκλή έρχεται σε αναπόφευκτη, τραγική σύγκρουση με την τάση που εκπροσωπούν οι θεοί. Πάντα, όμως, ο ανθρώπινος παράγοντας βρίσκεται πιο πάνω από τις καθόλου αυθαίρετες και τυχαίες αλλά αντίθετα σκόπιμες και μελετημένες βουλές των θεών. «Ο πόλεμος χορταίνει με καλούς. Οι άθλιοι τον βαρυστομαχιάζουν» αναφέρει ο Νεοπτόλεμος εκφράζοντας την αντιπολεμική του διάθεση. Και ο πόλεμος είναι τελικά έργο των ανθρώπων, όχι των θεών, όπως παρά την ευσέβειά του παραδέχεται ο μεγάλος τραγικός. Αυτό που τελικά έχει σημασία είναι η υπηρέτηση του σωστού. «Οταν έχω το δίκιο με το μέρος μου, καθόλου δε σε φοβάμαι», λέει ο Νεοπτόλεμος. Το ερώτημα που τελικά μένει να απαντηθεί – και που σε μεγάλο βαθμό ο Σοφοκλής απαντά – είναι το τι είναι τελικά αυτό που ονομάζουμε σωστό και, εν συνεπεία, αν ο άνθρωπος είναι τελικά διατεθειμένος να το υπερασπιστεί», σημειώνει η αξέχαστη Θυμέλη (Αριστούλα Ελληνούδη) στο Ριζοσπάστη, για την τραγωδία του Σοφοκλή.
Μετάφραση: Τάσος Ρούσσος. Μουσική σύνθεση: Θόδωρος Αντωνίου. Χορογραφία: Μαρία Χορς. Κοστούμια: Αντώνης Φωκάς.
Παίζουν οι ηθοποιοί: Αλέξης Μινωτής (Φιλοκτήτης), Στέλιος Βόκοβιτς (Οδυσσέας), Χρήστος Πάρλας (Νεοπτόλεμος), Θόδωρος Μορίδης, Βασίλης Κανάκης (Ηρακλής), Κώστας Κοκκάκης, Γιώργος Γεωργίου, Κώστας Γαλανάκης, Τρύφων Καρατζάς, Μηνάς Χατζησάββας, Κώστας Καγξίδης, Γιώργος Βουτσίνος, Θάνος Καληώρας, Τάσος Χαλκιάς, Δημήτρης Αθανασόπουλος, Γιώργος Παρτσαλάκης, Χρήστος Κωνσταντόπουλος, Φώτης Γκαβέρας, Κώστας Κοντογιάννης, Σπύρος Μαβίδης.
Η Κατιούσα αγαπάει το θέατρο και προβάλλει κάθε Δευτέρα από τις σελίδες της μια σειρά από ξεχωριστά έργα που βρίσκονται «αποθηκευμένα» στο πλούσιο Αρχείο της ΕΡΤ.
Για πολλά χρόνια «Το θέατρο της Δευτέρας» που προβαλλόταν από την κρατική ΕΡΤ αποτελούσε μια όαση πολιτισμού στο άνυδρο τηλεοπτικό (και όχι μόνο) τοπίο της εποχής, που καθήλωνε κάθε βδομάδα μπροστά στους δέκτες τους χιλιάδες τηλεθεατές.
Οι μεγαλύτεροι συγγραφείς του κόσμου, αλλά και πολλοί νεότεροι, Έλληνες και ξένοι, έργα του κλασικού και νεότερου ρεπερτορίου, δοσμένα από σημαντικούς θεατράνθρωπους κι ερμηνευμένα από μερικούς από τους καλύτερους ηθοποιούς που γέννησε αυτός ο τόπος, πέρασαν από τις ασπρόμαυρες και στη συνέχεια έγχρωμες οθόνες των τηλεοράσεων κι έφεραν κοντά στο θέατρο έναν κόσμο που δεν του δινόταν άλλου τύπου κίνητρα (ούτε λόγος για την απαραίτητη παιδεία…), για να προσεγγίσει, να απολαύσει και ν’ αγαπήσει τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης.
