Θέατρο τη Δευτέρα: «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη
Αυτές τις μέρες συμπληρώθηκαν 45 χρόνια από τον ηρωικό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου (Νοέμβρης 1973), και η στήλη δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί στο εμβληματικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη, που έγινε σύμβολο του αγώνα κατά της χούντας.
Αυτές τις μέρες συμπληρώθηκαν 45 χρόνια από τον ηρωικό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου (Νοέμβρης 1973), και η στήλη δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί στο εμβληματικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Το Μεγάλο μας Τσίρκο», που έγινε σύμβολο του αγώνα κατά της χούντας.
Το έργο ανέβηκε μέσα στη δικτατορία (1973) από τον θίασο Καρέζη – Καζάκου στο θέατρο «Αθήναιον». Διατρέχει, με σατιρικό αλλά και δραματικό τρόπο, τη νεότερη ελληνική Ιστορία, από την Τουρκοκρατία και τα χρόνια του Όθωνα έως τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη γερμανική Κατοχή.
Αλληγορικά γραμμένο, κατάφερε να περάσει τη λογοκρισία, κρύβοντας δεκάδες μηνύματα κατά της δικτατορίας. Μέσα από τις ιστορικές αναφορές και τα τραγούδια, εκφράζεται το τεταμένο αντιδικτατορικό κλίμα, το οποίο θα οδηγήσει στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Ο Νίκος Ξυλούρης, στην ιστορική παράσταση «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη (1973)
Η παράσταση του έργου στο «Αθήναιον» ανέβηκε σε σκηνοθεσία Κώστα Καζάκου, με συνεργάτη τον Ευγένιο Σπαθάρη που δίδαξε κινησιολογικά και φωνητικά τις σκηνές με ήρωες του θεάτρου σκιών. Τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης έγραψε ο Σταύρος Ξαρχάκος. Τους βασικούς ρόλους ερμήνευσαν ο Κώστας Καζάκος, η Τζένη Καρέζη, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Νίκος Κούρος, ο Τίμος Περλέγκας και ο Χρήστος Καλαβρούζος. Τραγουδούσε ζωντανά ο Νίκος Ξυλούρης.
Μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, η παράσταση για μικρό διάστημα διακόπηκε, λόγω της σύλληψης των Τζένη Καρέζη και Κώστα Καζάκου, αλλά μετά την απελευθέρωσή τους συνεχίστηκε μέχρι τα μέσα Μάη και μετά την πτώση της δικτατορίας ξαναπαίχθηκε.
Απ’ όσο γνωρίζουμε η παράσταση δεν διατίθεται στο διαδίκτυο ολόκληρη μαγνητοσκοπημένη, παρά μόνο κάποια αποσπάσματα, όπως στα δυο βίντεο που ακολουθούν:
Το Νοέμβρη του 1973 ηχογραφήθηκαν τα τραγούδια κι ένα μεγάλο μέρος της παράστασης στο στούντιο Polysound και το 1974 κυκλοφόρησε αυτός ο διπλός δίσκος:
Το 2012 «Το μεγάλο μας τσίρκο» ανέβηκε σε συμπαραγωγή του ΚΘΒΕ με το θέατρο «Ακροπόλ» και σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη, με την ορχήστρα να διευθύνει ο ίδιος ο Σταύρος Ξαρχάκος. Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Αρμένης, Μαρίνα Ασλάνογλου, Τάσος Νούσιας, Κική Μπάκα, Δημήτρης Μορφακίδης, Γιάννης Καραμφίλης, Αλέξανδρος Τσακίρης κ.ά. Τραγουδιστής: Ζαχαρίας Καρούνης:
Η Κατιούσα αγαπάει το θέατρο και προβάλει κάθε Δευτέρα από τις σελίδες της μια σειρά από ξεχωριστά έργα που βρίσκονται «αποθηκευμένα» στο πλούσιο Αρχείο της ΕΡΤ.
Για πολλά χρόνια «Το θέατρο της Δευτέρας» που προβαλλόταν από την κρατική ΕΡΤ αποτελούσε μια όαση πολιτισμού στο άνυδρο τηλεοπτικό (και όχι μόνο) τοπίο της εποχής, που καθήλωνε κάθε βδομάδα μπροστά στους δέκτες τους χιλιάδες τηλεθεατές.
Οι μεγαλύτεροι συγγραφείς του κόσμου, αλλά και πολλοί νεότεροι, Έλληνες και ξένοι, έργα του κλασικού και νεότερου ρεπερτορίου, δοσμένα από σημαντικούς θεατράνθρωπους κι ερμηνευμένα από μερικούς από τους καλύτερους ηθοποιούς που γέννησε αυτός ο τόπος, πέρασαν από τις ασπρόμαυρες και στη συνέχεια έγχρωμες οθόνες των τηλεοράσεων κι έφεραν κοντά στο θέατρο έναν κόσμο που δεν του δινόταν άλλου τύπου κίνητρα (ούτε λόγος για την απαραίτητη παιδεία…), για να προσεγγίσει, να απολαύσει και ν’ αγαπήσει τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης.
