Θέατρο τη Δευτέρα: «Ο θάνατος του εμποράκου» του Άρθουρ Μίλερ

«Όσο θα υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο κι όσο πιο αχόρταγος και απάνθρωπος θα γίνεται ο καπιταλισμός, τόσο πιο διαχρονικό και επίκαιρο θα γίνεται το έργο του Άρθουρ Μίλερ «Ο θάνατος του εμποράκου». Ο Μίλερ, γράφοντας αυτό το έργο το 1949, τότε που οι ΗΠΑ παρίσταναν το «σωτήρα» της Ευρώπης από την ιμπεριαλιστική τερατογένεση του γερμανικού μεγάλου κεφαλαίου, τόλμησε να καταγγείλει, παγκοσμίως, την κάλπικη «δημοκρατία» και «ισονομία» των ΗΠΑ, ξεγυμνώνοντας το απατηλό «αμερικανικό όνειρο» περί των «ίσων ευκαιριών» για όλους τους Αμερικανούς πολίτες. Σ’ αυτό το «κλασικό» έργο της αμερικανικής δραματουργίας του 20ού αιώνα, μέσα από ένα οικογενειακό δράμα, συμπυκνώνεται ο αμείλικτα ανθρωποβόρος χαρακτήρας του αμερικανικού μεγάλου κεφαλαίου» σημείωνε, το 2003, στο Ριζοσπάστη, η αξέχαστη Θυμέλη (Αριστούλα Ελληνούδη), με αφορμή το ανέβασμα τότε του αριστουργηματικού έργου του Άρθουρ Μίλερ.

Ο Αμερικανός Άρθουρ Μίλερ (1915-2005) υπήρξε ένας από τους κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς της μεταπολεμικής σκηνής. «Ο θάνατος του εμποράκου» πρωτοπαρουσιάστηκε το 1949 στη Νέα Υόρκη, έγινε δεκτό με διθυραμβικές κριτικές και «χάρισε» το βραβείο Πούλιτζερ στο συγγραφέα. Στο έργο παρακολουθούμε την πορεία του μεσήλικα πλασιέ Γουίλι Λόμαν, που μετά από τριάντα χρόνια δουλειάς σε μια μεγάλη εταιρεία απολύεται πριν από την ώρα της συνταξιοδότησής του, πριν εξοφλήσει την τελευταία δόση του στεγαστικού δανείου του. Άφραγκος, ταπεινωμένος, απελπισμένος και λόγω του άνεργου γιου του, στα όρια της νευρικής κατάπτωσης, αγωνίζεται να αποδείξει στον εαυτό του και στους άλλους πως είχε δίκιο, πως οι αρχές του και όλα όσα πίστευε στη ζωή του ήταν σωστά. Ο Μίλερ με το έργο του παίρνει σαφή θέση ότι το «αμερικάνικο όνειρο» περί ίσων ευκαιριών στην εργασία και τη ζωή είναι μια τεράστια απάτη του κεφαλαίου…

Θέατρο τη Δευτέρα: «Ο θάνατος του εμποράκου» του Άρθουρ Μίλερ – Ο Γιάννης Αργύρης

Η παράσταση που παρουσιάζουμε σήμερα δεν μοιάζει με άλλες. Δεν θα βλέπουμε τους ηθοποιούς να παίζουν αλλά θα τους ακούμε. Η μετάδοση θεατρικών έργων από το ραδιόφωνο υπήρξε παράδοση που κράτησε δεκαετίες. Προτού ακόμα υπάρξει ο τηλεοπτικός δέκτης, το θεατρικό ραδιόφωνο συνάρπαζε τους φιλότεχνους και μη ακροατές προσφέροντας πρωτόγνωρες συγκινήσεις. Η ηχογράφηση θεατρικών έργων για το ραδιόφωνο συνεχίστηκε για χρόνια και αφού εμφανίστηκε η τηλεόραση.

«Ο θάνατος του εμποράκου», που παρουσιάζει η στήλη, μεταδόθηκε στα πλαίσια ραδιοφωνικής εκπομπής που τιτλοφορείται «Το θέατρο της εβδομάδος», άγνωστο πότε. Τη μετάφραση του έργου υπογράφουν  ο Νίκος Οικονομόπουλος και ο Μίμης Μπεραχάς, τη μουσική επιμέλεια η Ευαγγελία Φρεν και τη σκηνοθεσία ο Θεόφιλος Ζαμάνης.

Παίζουν: Γιάννης Αργύρης, Μαρία Σκούντζου, Δημήτρης Παπαγιάννης, Κώστας Δίπλαρος, Νίκος Χήτας, Έφη Ροδίτη,  Θόδωρος Δημήτριεφ, Λάμπρος Κοτσίρης, Γιώργος Γεωγλερής, Μάλαμα Αργυροπούλου, Λευτέρης Λουκαδής, Σοφία Χάνου, Φωτεινή Φιλοσόφου.

Ακούστε την παράσταση:

Η Κατιούσα αγαπάει το θέατρο και προβάλλει κάθε Δευτέρα από τις σελίδες της μια σειρά από ξεχωριστά έργα που βρίσκονται «αποθηκευμένα» στο πλούσιο Αρχείο της ΕΡΤ, καθώς και άλλες παραστάσεις.

Για πολλά χρόνια «Το θέατρο της Δευτέρας» που προβαλλόταν από την κρατική ΕΡΤ αποτελούσε μια όαση πολιτισμού στο άνυδρο τηλεοπτικό (και όχι μόνο) τοπίο της εποχής, που καθήλωνε κάθε βδομάδα μπροστά στους δέκτες τους χιλιάδες τηλεθεατές.

Οι μεγαλύτεροι συγγραφείς του κόσμου, αλλά και πολλοί νεότεροι, Έλληνες και ξένοι, έργα του κλασικού και νεότερου ρεπερτορίου, δοσμένα από σημαντικούς θεατράνθρωπους κι ερμηνευμένα από μερικούς από τους καλύτερους ηθοποιούς που γέννησε αυτός ο τόπος, πέρασαν από τις ασπρόμαυρες και στη συνέχεια έγχρωμες οθόνες των τηλεοράσεων κι έφεραν κοντά στο θέατρο έναν κόσμο που δεν του δινόταν άλλου τύπου κίνητρα (ούτε λόγος για την απαραίτητη παιδεία…), για να προσεγγίσει, να απολαύσει και ν’ αγαπήσει τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης.

Δείτε εδώ όλες τις παραστάσεις του “Θεάτρου τη Δευτέρα”