Θέατρο τη Δευτέρα: «Πλούτος» του Αριστοφάνη (Θύμιος Καρακατσάνης – Σωτήρης Μουστάκας – Γιώργος Κωνσταντίνου)
Η τελευταία από τις σωζόμενες κωμωδίες του Αριστοφάνη, στην οποία σατιρίζεται ο εύκολος πλουτισμός, η κακή διανομή του πλούτου και η αδικία σε βάρος των φτωχότερων. Ο τελευταίος ρόλος του αξέχαστου, μεγάλου ηθοποιού, Σωτήρη Μουστάκα.
«Πλούτος» είναι ο τίτλος της τελευταίας από τις σωζόμενες κωμωδίες του Αριστοφάνη, στην οποία σατιρίζεται ο εύκολος πλουτισμός, η κακή διανομή του πλούτου και η αδικία σε βάρος των φτωχότερων.
Ο «Πλούτος» διδάχτηκε δύο φορές. Η πρώτη διδασκαλία του πραγματοποιήθηκε το 408 π.Χ. Το 388 π.Χ. παρουσιάστηκε ξανά, αυτή τη φορά όμως με αρκετές διορθώσεις. Σε μας έφτασε μόνο η δεύτερη εκδοχή. Η πρώτη δεν βρέθηκε ποτέ.
Το 2006 η παράσταση ανέβηκε στο θέατρο «Αθήναιον» (στη συνέχεια στην Επίδαυρο και περιοδεία) σε σκηνοθεσία του Θύμιου Καρακατσάνη, με τον ίδιο το σπουδαίο ηθοποιό στο ρόλο του Καρίωνα, τον Γιώργο Κωνσταντίνου στο ρόλο του Χρεμύλου και τον αξέχαστο Σωτήρη Μουστάκα σε αυτόν της Πενίας.
Για τον Σωτήρη Μουστάκα ήταν ο τελευταίος ρόλος καθώς ο σπουδαίος ηθοποιός έφυγε από τη ζωή κατά τη διάρκεια των προβών ενόψει της περιοδείας που είχε προγραμματιστεί με την ίδια παράσταση για την επόμενη χρονιά (έφυγε από τη ζωή στις 4 του Ιούνη 2007).
«Ο Θύμιος Καρακατσάνης «σημαδεύτηκε» αλλά και «σημάδεψε» την αριστοφανική κωμωδία. Ξεκινώντας πριν σαράντα έξι χρόνια, με πρώτη και αλησμόνητη την ερμηνεία του ως «Ποιητής» στην παράσταση των «Ορνίθων» από τον Κάρολο Κουν το 1965, κόσμησε έκτοτε με πολλές σπουδαίες ερμηνείες του τη σύγχρονη «ανάγνωση» των κωμικών αλληγοριών του «ζωντανού Αριστοφάνη», κατά τη σοφή ρήση του Αλέξη Σολομού.
Φέτος, ο Θ. Καρακατσάνης, σκηνοθετώντας στο θέατρο «Αθήναιον» τον «Πλούτο», πρόσφερε στο αθηναϊκό κοινό την ευκαιρία μιας καθημερινής θεατρικής απόλαυσης -της σημαντικότερης και ευφραντικότερης στο κάθε άλλο παρά «κλεινόν άστυ». Τη δυνατότητα να επικοινωνήσει με την αριστοφανική ποίηση, σε γάργαρη, χυμώδη μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη (διανθισμένη με «πιπεράτες» και επίκαιρες λεκτικές παρεμβάσεις του ίδιου και των συμπρωταγωνιστών του), και μάλιστα με ένα έργο μοναδικά επικαιρικής εμβέλειας. Με μια θεόπικρης αλήθειας κωμωδία, για τη «θεοποίηση» του πλούτου στην ταξική κοινωνία από εκείνους που τον κατέχουν.
«Τυφλός» καθώς είναι ο πλούτος, σωρεύεται σε λιγοστά χέρια, των πιο ανήθικων, επιτήδειων, αρπακτικών και άδικων κι όχι δίκαια μοιρασμένος στα χέρια όλου του λαού που με το μόχθο και τις τέχνες του τον δημιουργεί. Μόνο στην αταξική κοινωνία θα «ξετυφλωθεί» ο πλούτος. Αυτή τη διαλεκτική προοπτική ήταν αδύνατο, βέβαια, να τη συλλάβει και ο μεγαλοφυέστερος νους στη δουλοκτητική αρχαιότητα. Ο Αριστοφάνης κατέκρινε τη «θεοποίηση» και την κοινωνική τύφλα του πλούτου, αλλά θεωρούσε ουτοπία τη δίκαιη διανομή του. Έδωσε, πάντως, ένα μεγάλο δίδαγμα στην ανθρωπότητα. Ότι η εξέλιξή της οφείλεται στην εργασία των απλών ανθρώπων, στο ότι «η πενία τέχνας κατεργάζεται», κι ότι κι ο ισομοιρασμένος πλούτος εξαντλείται χωρίς την εργασία όλων» σημείωνε ανάμεσα σε άλλα, στο Ριζοσπάστη, για την παράσταση η αξέχαστη Θυμέλη (Αριστούλα Ελληνούδη).
Η μετάφραση είναι του Κ. Χ. Μύρη, η μουσική του Βασίλη Δημητρίου, τα σκηνικά-κοστούμια της Ρένας Γεωργιάδου και οι χορογραφίες του Δημήτρη Παπάζογλου. Παίζουν επίσης οι Βάσια Τριφύλλη, Τάκης Παπαματθαίου, Γιώργος Γαλίτης, Χρήστος Φωτίδης, Κωνσταντίνα Σαραντοπούλου, Μιχάλης Αλικάκος, Φιλίτσα Καλογεράκου, Ιωσήφ Ιωσηφίδης.
Χορός: Μιχάλης Αλικάκος, Νάντια Ανθοπούλου, Γεωργία Βασιλοπούλου, Χάρης Γεωργιάδης, Βασιλική Διαλυνά, Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Φιλίτσα Καλογεράκου, Αλεξία Μουστάκα, Νικολέτα Ρηγάκη, Γιώργος Πασσάκος, Κωνσταντίνα Σαραντοπούλου, Ευάγγελος Χαλκιαδάκης, Μανώλης Χουρδάκης.
Δείτε την παράσταση:
Η Κατιούσα αγαπάει το θέατρο και προβάλλει κάθε Δευτέρα από τις σελίδες της μια σειρά από ξεχωριστά έργα που βρίσκονται «αποθηκευμένα» στο πλούσιο Αρχείο της ΕΡΤ, καθώς και άλλες παραστάσεις.
Για πολλά χρόνια «Το θέατρο της Δευτέρας» που προβαλλόταν από την κρατική ΕΡΤ αποτελούσε μια όαση πολιτισμού στο άνυδρο τηλεοπτικό (και όχι μόνο) τοπίο της εποχής, που καθήλωνε κάθε βδομάδα μπροστά στους δέκτες τους χιλιάδες τηλεθεατές.
Οι μεγαλύτεροι συγγραφείς του κόσμου, αλλά και πολλοί νεότεροι, Έλληνες και ξένοι, έργα του κλασικού και νεότερου ρεπερτορίου, δοσμένα από σημαντικούς θεατράνθρωπους κι ερμηνευμένα από μερικούς από τους καλύτερους ηθοποιούς που γέννησε αυτός ο τόπος, πέρασαν από τις ασπρόμαυρες και στη συνέχεια έγχρωμες οθόνες των τηλεοράσεων κι έφεραν κοντά στο θέατρο έναν κόσμο που δεν του δινόταν άλλου τύπου κίνητρα (ούτε λόγος για την απαραίτητη παιδεία…), για να προσεγγίσει, να απολαύσει και ν’ αγαπήσει τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης.