Χθες Βράδυ Oνειρεύτηκα Ειρήνη – Το ημερολόγιο της Βιετναμέζας γιατρού Ντανγκ Θούϊ Τραμ

Τον Απρίλη του 2005, καθώς το Ανόι ετοιμαζόταν να εορτάσει την 30η επέτειο της απελευθέρωσης του Νότου, η Ντόαν Νγκογκ Τραμ, μητέρα της Ντανγκ Θούϊ Τραμ, έλαβε ένα δέμα. Περιείχε τα ημερολόγια της κόρης της. Τα ημερολόγια αυτά δημοσιεύτηκαν στο Ανόι τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου. Προκάλεσαν αμέσως αίσθηση. Ενάμιση χρόνο μετά, είχαν πουληθεί 430.000 αντίτυπα.

Τα ημερολόγια της Ντανγκ Θούϊ Τραμ άγγιξαν μια ευαίσθητη χορδή των αναγνωστών. Μια νέα γυναίκα, ιδεολόγος, περιγράφει τα πάθη των στρατιωτών παράλληλα με τον ηρωισμό τους υπενθυμίζοντας στους αναγνώστες ότι εκείνοι που πεθαίνουν στον αγώνα είναι άνθρωποι όμοιοι σχεδόν μ’ αυτούς.

Το 1967 η Νταγκ Θούι Τραμ, νεαρή Βιετναμέζα γιατρός, πρόσφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες της στο πεδίο της μάχης, στο νοσοκομείο του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Τρία μόλις χρόνια μετά, σκοτώθηκε από τις Αμερικανικές δυνάμεις κοντά στην κλινική της. Τα ημερολόγιά της, που καλύπτουν το διάστημα 1968 – 1970, μιλούν για την αφοσίωσή της στην οικογένεια και τη χώρα της, τη φρίκη και την ταπείνωση του πολέμου, τη λαχτάρα για τον έρωτα της ζωής της, τον αγώνα της να αναδειχθεί σε άξιο μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Ο Αμερικανός αξιωματικός που ανακάλυψε τα ημερολόγια μετά τον θάνατο της ήταν εντεταλμένος να καταστρέφει τέτοιου είδους έγγραφα. Καθώς ετοιμαζόταν να τα πετάξει στη φωτιά, ο Βιετναμέζος διερμηνέας του τον απέτρεψε: “Μην το κάψεις αυτό… Αυτό ήδη έχει φωτιά μέσα του”. Τελικά, παρά τις εντολές που είχε, ο Αμερικανός στρατιωτικός διέσωσε τα ημερολόγια και τα φύλαξε για τριάντα πέντε χρόνια. Όταν αυτά είδαν το φως της δημοσιότητας στο Βιετνάμ το 2005, προκάλεσαν εθνική συγκίνηση. Δέκα χώρες έσπευσαν να εξασφαλίσουν τα δικαιώματα μετάφρασής τους.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου που κυκλοφόρησε στα ελληνικά τον Δεκέμβρη του 2007 σε μετάφραση Παυλίνας Παμπούδη από τις εκδόσεις Libro)

5 Αυγούστου 1969

Βρίσκομαι σε νυχτερινή αποστολή επείγουσας βοήθειας, και βαδίζω περνώντας από πολλά επικίνδυνα μέρη της εθνικής οδού, όπου τα οχήματα του εχθρού πηγαινοέρχονται συχνά, και από τους γεμάτους Αμερικανικά φυλάκια λόφους. Τα φώτα από τις βάσεις φέγγουν λαμπρά· προχωρώ μέσα από τους αγρούς του Φο Θουάν. Ζωηρά φώτα φωτίζουν από τρεις κατευθύνσεις ολόγυρά μου: από το Βουνό Τσοπ, από το Βουνό Κάκτος και από τις φωτοβολίδες που κρέμονται καταμεσής του αέρα, εμπρός μου. Οι πηγές του φωτός ρίχνουν τη σκιά μου σε διαφορετικές κατευθύνσεις και νιώθω σαν ηθοποιός στη σκηνή, όπως τις μέρες που ήμουν ακόμη φοιτήτρια της Ιατρικής και έπαιρνα μέρος σε παραστάσεις. Και τώρα πάλι, ηθοποιός είμαι, στη σκηνή της ζωής· παίζω το ρόλο ενός κοριτσιού της ελεύθερης περιοχής, με μαύρες πιτζάμες, που κάθε νύχτα ακολουθεί τους αντάρτες για να δουλέψει ανάμεσα στις δικές μας περιοχές και τις εχθρικές.

Ίσως συναντήσω τον εχθρό, κι ίσως σκοτωθώ, κρατώ όμως, παρά ταύτα, σταθερά την ιατρική μου τσάντα. Κι οι άνθρωποι θα λυπηθούν γι’ αυτό το κορίτσι που θυσιάστηκε για την επανάσταση, ενώ ήταν ακόμη νεαρό και γεμάτο δροσερά όνειρα.