Έφη Θάνου: Να πάρουμε πίσω την ζωή που μας αξίζει, ζωντανεύοντας τον ΣΚΛΕ

Την Παρασκευή που μας έρχεται διεξάγονται οι εκλογές του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών. Η Αγωνιστική Συσπείρωση κατεβάζει το δικό της ψηφοδέλτιο, επιχειρώντας να ανατρέψει τους συσχετισμούς και να οργανώσει τον αγώνα για να αντιμετωπιστούν τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Κοινωνικοί Λειτουργοί, ενάντια σε μια γενική αντίληψη που τους θεωρεί ως “προνομιούχο κλάδο”, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Με αυτή την αφορμή, συζητάμε με τη συνεργάτη του Περιοδικού μας Έφη Θάνου, που είναι υποψήφια με το ψηφοδέλτιο της ΑΣΚΛ, που μας δίνει μια εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στον χώρο, τα οξυμένα προβλήματα από την κρίση και την… “πανδημία” της κυρίαρχης πολιτικής, και αυτά που καλούνται να αλλάξουν με την ψήφο τους και προπαντός τον αγώνα τους, οι Κοινωνικοί Λειτουργοί το επόμενο διάστημα.

– Τι είναι ο ΣΚΛΕ και τι εκφράζει;

Ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών ιδρύθηκε το 1955. Το 2017 μετατράπηκε σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και κρατικά συνοπτευόμενο όργανο. Με αυτή την απόφαση ο σύνδεσμος απέκτησε έναν καλύτερο θεσμικό ρόλο ενώ υπάρχει επίσημη εκπροσώπηση του κλάδου μας. Θα περίμενε κανείς ότι οι διεκδικήσεις και οι μάχες μέσα στον ΣΚΛΕ θα ήταν ζωτικής σημασίας. Άλλωστε μιλάμε για ένα συλλογικό όργανο που εκπροσωπεί οκτώ χιλιάδες περίπου συναδέλφους. Στον αντίποδα όλα αυτά τα χρόνια, τόσο εγώ όσο και περισσότεροι συνάδελφοι/ισσες μου, παρατηρούμε μεγάλη αδράνεια από την πλευρά του Συνδέσμου. Σε βασικά και καίρια ζητήματα του κλάδου δεν μπορεί κανείς να βρει ουσιαστικές απαντήσεις μέσα από τον ΣΚΛΕ όλα αυτά τα χρόνια (εργασιακό καθεστώς, ασφαλιστικά δικαιώματα, κώδικας δεοντολογίας, αντιποίηση επαγγέλματος κ.ά) ενώ η καταβολή των 25 ευρώ τον χρόνο ως προϋπόθεση για την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος αποτελεί πλέον το κυρίαρχο μέλημα του συνδέσμου, με απόρροια αρκετοί Κοινωνικοί/ες Λειτουργοί να απαξιώνουν τόσο τον ίδιο τον σύλλογο όσο και τις διαδικασίες που συντελούνται μέσα σε αυτόν, ειδικότερα από τη στιγμή που ο ίδιος ο ΣΚΛΕ εναρμονίζεται πλήρως με το ρόλο στηρίγματος υλοποίησης της εκάστοτε αντιλαϊκής πολιτικής στην Κοινωνική Πρόνοια. Είναι γεγονός ότι η προηγούμενη διοίκηση δεν έκανε κάτι δραστικό ώστε να αντιμετωπιστούν ζητήματα του κλάδου. Παρά τη νομική του υπόσταση ως ΝΠΔΔ έγινε όλα αυτά τα χρόνια της βαθιάς οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης καθώς και των μνημονιακών πολιτικών, εργαλείο για την εκάστοτε κυβερνητική διαχείριση. Αυτό επιδιώκουμε να αλλάξει, ώστε να «ξηλωθεί» εκείνο το πουλόβερ του δόγματος There Is No Alternative (TINA) και όλοι/ες μαζί να ζωντανέψουμε ξανά τον ΣΚΛΕ.

-Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στις κοινωνικές δομές;

Στον 21^ο αιώνα υπάρχουν όλες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ενός οργανωμένου κράτους πρόνοιας που να εστιάζει στις πραγματικές ανάγκες του ατόμου. Αντ’ αυτού παρατηρούμε καθημερινά τραγικές ελλείψεις σε κοινωνικές δομές και υπηρεσίες των Δήμων.

Ενδεικτικά, σε αρκετές κοινωνικές δομές όπως το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», κοινωνικά παντοπωλεία, κέντρα κοινότητας κ.ά. βασικό πρόβλημα είναι η τεράστια έλλειψη μόνιμου προσωπικού με αποτέλεσμα να μην παρέχονται επαρκείς και ποιοτικές υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας. Οι όποιες προσλήψεις αφορούν σε εργαζόμενους που απασχολούνται με οκτάμηνες συμβάσεις μέσω ΟΑΕΔ, με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, με συμβάσεις έργου, μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ κ.ο.κ. και στόχο έχουν την ανακύκλωση της ανεργίας που καταγράφει σημαντικό ποσοστό μεταξύ των κοινωνικών λειτουργών.

Παράλληλα, η εντατικοποίηση της εργασίας, οι κενές οργανικές θέσεις που δεν έχουν καλυφθεί, η απουσία μέτρων προστασίας των εργαζομένων, η μη ένταξη του προσωπικού στα ΒΑΕ, η απουσία ενός ενιαίου κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας (στην περίπτωση του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι») με το οποίο θα καθορίζονται το είδος και η βαρύτητα των περιστατικών, η οριοθέτηση καθηκόντων ανάλογα με την ειδικότητα των εργαζομένων, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, η συρρίκνωση και υποστελέχωση των κοινωνικών δομών, η διαφοροποίηση στις συμβάσεις, στις αμοιβές, στον τρόπο πληρωμής, η απουσία καθηκοντολογίου και εσωτερικού κανονισμού στις δομές, οι ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή, η ακαταλληλότητα χώρων και η μη πρόσβαση των ΑμεΑ σε δομές και υπηρεσίες είναι ορισμένα από τα προβλήματα που συντελούν στην κατάρρευση του κράτους πρόνοιας.

Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η κατάσταση αυτή θα συνεχίσει να διαιωνίζεται αν δεν παλέψουμε για ένα κράτος πρόνοιας που θα έχει γνώμονα τον ίδιο τον άνθρωπο. Άλλωστε, όλοι και όλες γνωρίζουμε ότι διαχρονικά οι κυβερνήσεις νομοθετούν με κριτήριο τη λογική του κόστους-οφέλους με στόχευση την ιδιωτικοποίηση τμημάτων των κοινωνικών υπηρεσιών. Αυτό πρέπει να αλλάξει και θα αλλάξει!

-Ποια είναι η πολιτική της κυβέρνησης για την ενίσχυση αυτών των δομών;

Για την ενίσχυση των κοινωνικών δομών δεν έχει παρθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο από την Κυβέρνηση και μάλιστα σε συνθήκες αυξανόμενης φτωχοποίησης και εξαθλίωσης που επέφερε η δεκαετής οικονομική κρίση, η οποία την περίοδο της πανδημίας εντάθηκε περισσότερο, λαμβανομένης υπόψη και της ακρίβειας που επικρατεί το τελευταίο χρονικό διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η περιφέρεια Αττικής για το 1^ο εξάμηνο του 2019 κάλυψε μόλις 133.300 από το 1 περίπου εκατομμύριο του πληθυσμού στην Αττική που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ σύμφωνα με έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού το 2018 βρισκόταν το 31,8%, δηλαδή 3.348.500 άτομα.

Όλοι και όλες γνωρίζουμε ότι οι προσλήψεις προσωπικού έχουν παγώσει από το 2006 και το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων εργάζονται με ελαστικές σχέσεις εργασίας, όπως ανέφερα και παραπάνω, σε μία προσπάθεια ανακύκλωσης της ανεργίας. Ο εθελοντισμός, η κοινωνική-αλληλέγγυα οικονομία, η εμπλοκή των ΜΚΟ και των επιχειρηματικών φορέων προωθούνται συστηματικά με απόρροια να χάνεται ο δωρεάν χαρακτήρας των δομών/υπηρεσιών.

Η πολιτική της Κυβέρνησης παίρνοντας τη σκυτάλη από τις προηγούμενες κυβερνήσεις υποβαθμίζει, εμπορευματοποιεί, ιδιωτικοποιεί, συρρικνώνει αλλά και κλείνει δημόσιες μονάδες Υγείας και Ψυχικής Υγείας, ενώ οι νόμοι που ψηφίζονται δεν έχουν καμία σχέση με την πρόληψη και την προαγωγή της ψυχικής και σωματικής υγείας, αλλά έχουν κυρίως διακηρυκτικό χαρακτήρα. Παράλληλα, η απουσία κρατικού ελέγχου σε δομές, υπηρεσίες και ιδρύματα έχουν ως αποτέλεσμα εικόνες εγκληματικής ασυδοσίας. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο παράδειγμα του Γηροκομείου Χανιών. Άθλιες συνθήκες διαβίωσης, υποσιτισμός, χορήγηση ψυχοφαρμάκων με σκοπό την καταστολή, κακοποίηση και βιαιοπραγίες των τροφίμων, μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων ηλικιωμένων καθώς και αναφορές για ύπαρξη ιμάντων περίδεσης.

–Πώς έχει επιτείνει τα προβλήματα η πανδημία και η κρίση των τελευταίων ετών;

Οι συνθήκες της πανδημίας και η κρίση των τελευταίων ετών μεγέθυναν ακόμη περισσότερο τις διαχρονικές ελλείψεις δεκαετιών στις κοινωνικές δομές. Μπορεί να δει κανείς ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας υπό διάλυση, κλειστές επιχειρήσεις, μόνιμα λουκέτα σε καταστήματα, οικονομική κατάρρευση, εργασιακή ανασφάλεια, κοινωνική απομόνωση-αποστασιοποίηση, ατομισμό, ανταγωνιστική αντίληψη καθώς και διατάραξη της ψυχικής υγείας και φυσικά, ραγδαία αύξηση φαινομένων ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας. Επίσης σημειώθηκε αύξηση των συναισθημάτων μοναξιάς, θυμού, στρες, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος πανδημίας και της καραντίνας του Μαρτίου.

Η οικονομική ανασφάλεια, η ανεργία, η υπογεννητικότητα, η αύξηση αγχωδών διαταραχών, η ενεργειακή φτώχεια, η εκτόξευση των τιμών στα ενοίκια και σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης, το άγχος για επιβίωση, οι μισθοί πείνας, η κακή ποιότητα ζωής φαίνεται ότι πλήττουν και θα συνεχίζουν να πλήττουν για καιρό κάθε πτυχή της ζωής μας.

-Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Κοινωνικοί Λειτουργοί;

Τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος μας είναι η αντιποίηση του επαγγέλματός μας, η υποστελέχωση των κοινωνικών υπηρεσιών και κοινωνικών δομών, η έλλειψη μόνιμου και σταθερού προσωπικού, η απουσία Ενιαίου Δημόσιου και Δωρεάν Συστήματος Υγείας και Πρόνοιας, η εργασιακή ανασφάλεια, η εναλλαγή εργασιακών πλαισίων λόγω της λήξης των συμβάσεων, το γεγονός ότι δεν αναγνωριζόμαστε ως εργαζόμενοι από τις εκάστοτε ΜΚΟ αλλά ως «συνεργάτες», οι συγχωνεύσεις κρατικών προνοιακών δομών και η παραχώρησή τους στους ιδιώτες, η ματαίωση που νιώθουμε καθημερινά καθώς καλούμαστε να διαχειριστούμε και όχι να επιλύσουμε ουσιαστικά το πρόβλημα, η έλλειψη μέτρων προστασίας στους χώρους δουλειάς μας, η μη καταβολή των δεδουλευμένων μας για μεγάλο χρονικό διάστημα, η διάκριση που συναντάμε μονίμως στις προκηρύξεις είτε ως ΠΕ είτε ως ΤΕ, η μη ένταξή μας στα ΒΑΕ καθώς και η απουσία ουσιαστικών μέτρων για την καταγραφή, την πρόληψη και την αντιμετώπιση επαγγελματικού κινδύνου (ΜΑΠ, προστασία κατά τις διαδικασίες Εισαγγελικών παραγγελιών-κοινωνικών διερευνήσεων κ.λπ.).

-Επικρατεί μια αντίληψη ότι οι Κοινωνικοί Λειτουργοί έχουν αρκετή ζήτηση και εξασφαλισμένο μέλλον

Πράγματι. Αυτή η αντίληψη επικρατεί από το 2015, ιδιαίτερα με αφορμή τη μεγάλη προσφυγική κρίση στη χώρα. Η αλήθεια είναι ότι το προσφυγικό έδωσε δουλειά στους Κοινωνικούς Λειτουργούς όσο και συγκριτικά καλές μισθολογικές απολαβές σε ορισμένες περιπτώσεις. Όμως, η πραγματικότητα είναι ότι πληθαίνουν οι ολιγόμηνες συμβάσεις καθιστώντας αβέβαιο το παρόν και το μέλλον, με τον κίνδυνο της απόλυσης να ελλοχεύει ανά πάσα ώρα και στιγμή, με μπλοκάκι παροχής υπηρεσιών χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα. Βεβαίως, ύστερα από την αυστηροποίηση του πλαισίου για την υποδοχή των προσφύγων, οι νέες θέσεις εργασίας είναι ελάχιστες, οι ήδη υπάρχουσες συμβάσεις που λήγουν δεν ανανεώνονται, ενώ όσοι και όσες συνεχίζουν να εργάζονται εκεί, εξακολουθούν να βρίσκονται με καθεστώς συμβάσεων ορισμένου χρόνου(1-2 μήνες), ενώ οι υπόλοιποι εργάζονται είτε ως επικουρικοί, είτε μέσω κοινωφελών προγραμμάτων, μέσω συμβάσεων COVID-19, και με κάθε λογής μορφές ευέλικτης εργασίας σε άλλα εργασιακά περιβάλλοντα. Το σίγουρο είναι ότι εξασφαλισμένο μέλλον δεν μπορεί να έχει κάποιος που μπορεί να έρθει αντιμέτωπος ανά πάσα στιγμή με την ανεργία, βιώνοντας την αδυναμία οποιουδήποτε προγραμματισμού της ζωής του.

-Πώς εφαρμόζεται ο νόμος Χατζηδάκη στον δικό σας κλάδο;

Όσον αφορά το δικό μας κλάδο, ο νόμος Χατζηδάκη ήρθε να θεσμοθετήσει μία προϋπάρχουσα κατάσταση όσον αφορά την εντατικοποίηση της εργασίας. Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί και ειδικότερα όσοι/ες εργάζονται στο προσφυγικό γνωρίζουν τι σημαίνει δουλειά χωρίς σταθερό ωράριο, καθώς καλούνται ως «συνεργάτες» να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και μετά τη λήξη του ωραρίου. Ακόμη, μεγάλο πλήγμα συνολικά για το εργατικό κίνημα αποτελεί ο νόμος Χατζηδάκη καθώς ποινικοποιεί και βάζει περαιτέρω στο «γύψο» τη συνδικαλιστική δράση των εργαζομένων και το απεργιακό δικαίωμα. Είναι ενδεικτικό ότι οι τρέχουσες εκλογές στον ΣΚΛΕ που διεξάγονται ηλεκτρονικά με fast track διαδικασίες, στερούν από τον κλάδο τη δυνατότητα της ζωντανής συζήτησης και του παραγωγικού-γόνιμου διαλόγου καθώς και της ανταλλαγής απόψεων, ακόμη και της ουσιαστικής αντιπαράθεσης, για τα προβλήματα με τα οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι καθημερινά.

-Ποιος είναι ο ρόλος των ΜΚΟ; Ποιες είναι οι συνθήκες εργασίας που επικρατούν εκεί;

Οι ΜΚΟ ολοένα περισσότερο τα τελευταία χρόνια έχουν λάβει το ρόλο της υποκατάστασης των κρατικών υπηρεσιών πρόνοιας σε όλα τα πεδία, όπως αυτό της παιδικής προστασίας, του προσφυγικού, της ψυχικής υγείας, της υγείας γενικότερα κ.ά. Ουσιαστικά, πρόκειται για ιδιωτικοποίηση κρατικών υπηρεσιών. Δεν είναι τυχαία ότι μία απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο φανερώνει τη διασύνδεση πολλών από τις ΜΚΟ με μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Ταυτόχρονα, αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο κοινωνικός και δωρεάν χαρακτήρας του κράτους πρόνοιας έχει χαθεί παντελώς, ενώ οι ΜΚΟ έρχονται ουσιαστικά για να διαχειριστούν το εκάστοτε πρόβλημα, χωρίς ωστόσο να μπορούν να προβούν στην άμεση και ριζική επίλυσή του. Η εντατικοποίηση, οι αξιολογήσεις, οι καθυστερήσεις πληρωμών, ο συναισθηματικός εκβιασμός, η ψυχολογική πίεση, οι απαράδεκτες συνθήκες εργασίας και υγιεινής, ο φόβος και η ανασφάλεια για την επόμενη μέρα, η καθημερινή έκθεση στον κίνδυνο είναι λίγα από όσα συμβαίνουν στις ΜΚΟ, πασπαλισμένα με μια δόση ανθρωπισμού και αλληλεγγύης, η οποία αποτελεί και το «δόλωμα» προκειμένου αρκετοί συνάδελφοι να μην αντιλαμβάνονται το ρόλο τους ως εργαζόμενοι δεδομένου ότι ο κοινωνικός λειτουργός ασκεί ένα ανθρωπιστικό επάγγελμα. Χαρακτηριστικό είναι, άλλωστε, ότι στις ΜΚΟ αρκετοί συνάδελφοι αναγκάζονται να παρέχουν εθελοντική (τζάμπα) εργασία.

-Υπάρχουν αγωνιστικές διεργασίες-κινητοποιήσεις συνολικά στον κλάδο;

Οι μνημονιακές πολιτικές, η οικονομική κρίση καθώς και η πανδημία τα τελευταία δύο χρόνια συνέβαλαν ανασταλτικά στη δημιουργία αγωνιστικών διεργασιών-κινητοποιήσεων συνολικά στον κλάδο. Σίγουρα θα συναντήσει κανείς μέσα στα σωματεία και στους χώρους δουλειάς συναδέλφους/ισσες που μάχονται καθημερινά ώστε να αλλάξουν οι εργασιακές συνθήκες και οι συσχετισμοί, παρόλα αυτά θεωρώ ότι αυτό γίνεται πλέον περισσότερο σε ατομικό επίπεδο παρά σε συλλογικό. Τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν αναδεικνύουν την ανάγκη αλλά και τη δυνατότητα που υπάρχει ώστε η συλλογική δράση να δυναμώσει. Οι επικείμενες εκλογές στο ΣΚΛΕ είναι μία ευκαιρία να δυναμώσουμε το σύλλογό μας ώστε να πάρουμε πίσω τη ζωή που μας αξίζει.

-Τι μπορεί να πετύχει μια σημαντική ενίσχυση της Αγωνιστικής Συσπείρωσης;

Η ηθική των κοινωνικών λειτουργών, όπως γράφουμε και στη διακήρυξή μας, εκφράζει την ανάγκη και τη διεκδίκηση για μια καλύτερη ζωή, υπαγορεύει να βάζουμε ψηλότερα τον πήχη των προσδοκιών και των απαιτήσεων. Αυτό ακριβώς μπορεί να πετύχει και η ενίσχυση της Αγωνιστικής Συσπείρωσης. Ενισχύοντας το ψηφοδέλτιό μας, δυναμώνει η φωνή που υποστηρίζει τα συμφέροντα των μισθωτών συναδέλφων, των ελεύθερων επαγγελματιών, των συναδέλφων που βιώνουν τον κοινωνικό και εργασιακό αποκλεισμό. Στον 21ο αιώνα, είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρχει για όλους και όλες μόνιμη και σταθερή εργασία, να υπάρχει κράτος πρόνοιας που θα στηρίζει ουσιαστικά τον ηλικιωμένο, τον ψυχικά πάσχοντα, τα ΑμεΑ, τον άστεγο, όλες τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες. Στηρίζοντας στις 25 Φλεβάρη την «Αγωνιστική Συσπείρωση Κοινωνικών Λειτουργών» μπορούμε από καλύτερες θέσεις να δημιουργήσουμε νέους χρόνους και εποχές, για να βελτιώσουμε τις ζωές μας, για να επιβάλουμε τη μεγάλη ανατροπή στον εργασιακό μεσαίωνα που βρισκόμαστε, για να αγωνιστούμε όλοι και όλες μαζί για τα ατομικά και κοινωνικά μας δικαιώματα, τις δημοκρατικές, ατομικές και συλλογικές ελευθερίες. Όχι μόνο με την ψήφο μας, αλλά και με τη συμμετοχή μας στους καθημερινούς αγώνες. Οι εκλογές να γίνουν το εφαλτήριο για καινούργιες μάχες και διεκδικήσεις για το παρόν και το μέλλον, για να οικοδομήσουμε όλοι και όλες μαζί τον ΣΚΛΕ που μας αξίζει.

-Σημειώνετε στην Εκλογική Διακήρυξη πως δε συμβιβάζεστε με το δόγμα ΤΙΝΑ. Πώς μπορεί να εκφραστεί αυτό στην πράξη;

Η αλήθεια είναι ότι στον κλάδο μας όπως και σε περισσότερους κλάδους συναντάται συχνά το δόγμα There Is No Alternative (TINA). Υπάρχει δηλαδή μια αντίληψη ότι δεν υπάρχει εναλλακτική, τίποτα δεν αλλάζει, η απληρωσιά, οι ελλείψεις σε δομές και υπηρεσίες καθώς και οι ελαστικές σχέσεις εργασίας υπάρχουν και ότι κατά μία έννοια αποτελούν ένα φυσικό φαινόμενο. Αυτή η λογική μπορεί να σπάσει κυρίως με την οργάνωση, ώστε με συλλογικό αγώνα, διαρκή παρουσία στους χώρους δουλειάς και συζητώντας με τους εργαζόμενους να αναδεικνύουμε τα προβλήματα, να «δίνουμε το χέρι σε όποιον σηκώνεται», αλλά και να δείχνουμε τις δυνατότητες που αντικειμενικά υπάρχουν για μια άλλη οργάνωση της κοινωνίας. Εξάλλου, παραφράζοντας τον Μπρεχτ, θα πρέπει να σκεφτούμε πως «αν μείνουνε τα πράγματα όπως είναι, είμαστε χαμένοι. Φίλος μας είναι η αλλαγή, η αντίφαση σύμμαχός μας. Από το τίποτα πρέπει κάτι να κάνουμε, μα οι δυνατοί πρέπει να γίνουν τίποτε. Αυτό που έχουμε να το απαρνηθούμε, και να πάρουμε αυτό που μας αρνιούνται».

Η Έφη Θάνου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1990. Είναι απόφοιτη του τμήματος Κοινωνικής Εργασίας ΑΤΕΙ Αθήνας. Στη συνέχεια ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στον Έλεγχο του stress και την Προαγωγή της Υγείας στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Έχει απασχοληθεί στα πλαίσια της πρακτικής της άσκησης σε φορείς Ψυχικής Υγείας (ΕΛΕΠΑΠ, Ευαγγελισμός, ΕΚΕΨΥΕ, Κέντρο Παιδοψυχικής Υγιεινής), ενώ έχει εργαστεί ως Κοινωνική Λειτουργός με αντικείμενο τη συμβουλευτική υποστήριξη και τη διευθέτηση κοινωνικοπρονοιακών ζητημάτων στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι», στην ΑΜΚΕ «Πυξίδα», σε ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό ζήτημα. Τα τελευταία δύο χρόνια εργάζεται στον ΟΚΑΝΑ. Αρθρογραφεί για θέματα που άπτονται της ψυχικής υγείας παιδιών και ενηλίκων (Ψυχολοζήν) και έχει συμμετάσχει ως ομιλήτρια σε ημερίδες με θέμα την Ψυχική Υγεία.