Γιώργος Τσίγκος και οι Μαύροι Κύκλοι – 30 χρόνια δρόμος
Τριάντα χρόνια πέρασαν και το μόνο που θα άλλαζα θα ήταν να το ξεκινούσα πιο νωρίς. Εξάλλου (και σήμερα είναι επίκαιρο όσο ποτέ) τίποτα δεν χαρίζεται κι όλα κατακτιούνται.
Η κουβέντα που ακολουθεί έγινε με αφορμή μια συναυλία που (θα) γινόταν ένα χρόνο (και κάτι) πριν με αφορμή την παρουσία του Γιώργου Τσίγκου και των Μαυρών Κύκλων τα τελευταία 30 χρόνια στα δρώμενα της ελληνικής ροκ σκηνής. Οι απαγορεύσεις που ακολούθησαν με αφορμή την πανδημία είχαν θύμα και αυτή τη συναυλία (και παρέσυρε και την συνέντευξη). Τελικά μπαίνει, καθώς όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, η ορμή και οι σκέψεις του Γιώργου άνετα κουμπώνουν και σήμερα. Με αφορμή μια συναυλία λοιπόν πάμε να δούμε μια κουβέντα με εξαιρετικό ενδιαφέρον (έστω και καθυστερημένα)…
- • Πώς ένα νέο παιδί αποφασίζει να ασχοληθεί με την μουσική και ποιες επιρροές καθορίζουν το είδος που επιλέγει να εκφραστεί;
Από τα πρώτα χρόνια μετά τη χούντα των συνταγματαρχών, από το 1973 και μετά έκανα παρέα στη γειτονιά με τελειόφοιτους του τότε γυμνασίου και μετέπειτα φοιτητές οι οποίοι με μύησαν στο ροκ.
Είχα ένα μαγνητοφωνάκι και μου έγραφαν τραγούδια από Rolling Stones, Beatles, Bob Dylan, Doors, Barclay James Harvest, Camel, Caravan, Pink Floyd, Emerson, Lake and Palmer, Genesis, Jethro Tull, Eloy, Yes , Aphrodite’s Child, Deep Purple, Black Sabbath, Sex Pistols και ποιους να πρωτοθυμηθώ…
Ξένοι συγγραφείς όπως Τζακ Κέρουακ, Γουίλιαμ Μπάροουζ, Άλλεν Γκίνσμπεργκ, Τζιμ Μόρισον, Μπωντλέρ. Αλλά και Έλληνες, όπως ο Λουντέμης, ο Καζαντζάκης, η Πολυδούρη, ο Καριωτάκης, ο Ρίτσος, ο Λειβαδίτης, η Κατερίνα Γώγου…
Επίσης οι μαζικές πορείες για τον Γιάννη Σερίφη, για συντρόφους στις φυλακές, για το Πολυτεχνείο το 1980 όπου δολοφονήθηκαν από μπάτσους η Σταματίνα Κανελλοπούλου, ο Ιάκωβος Κουμής κι ο Μιχάλης Καλτεζάς.
Ερωτευόμασταν παράφορα στα ροκ αναρχοαυτόνομα φεστιβάλ και ξενυχτούσαμε στην πλατεία Εξαρχείων, στις καταλήψεις. Η βία της εξουσίας με τα παρακρατικά παρακλάδια της με σημάδεψε.
Έδωσαν σε κανίβαλους κομπλεξικούς, όπλο, μια στολή και όπου έβρισκαν κάποιο παιδί με σκουλαρίκι ή να έχει μακριά ή μοϊκάνα κλπ τον τραβούσαν για ψύλλου πήδημα στο αστυνομικό τμήμα. Τρέχανε τα σάλια των σεξιστών μπάτσων στα μπλόκα όταν συνοδεύαμε κορίτσια με τα μηχανάκια μας, τους μιλούσαν χυδαία. Οι πρώτες μεταπολιτευτικές ροκ συναυλίες έμειναν ανεξίτηλες στη μνήμη μου βαμμένες με αίμα και χημικά από τις αύρες, τα ΜΑΤ (Rory Gallagher).
Από κοντά υπήρχε μεγάλη αγάπη για την υπόγεια σκηνή, για τον αγώνα των δικών μας παιδιών κάτω από πάρα πολύ δύσκολες συνθήκες, όπως του Δημήτρη Πουλικάκου (Crazy Love στου Ζωγράφου 1979), Παύλου Σιδηρόπουλου και των Σπυριδούλα (απίστευτα τζαμαρίσματα με το δίσκο ΦΛΟΥ σε παρέες, στέκια αυτόνομα που ανοίγαμε, σε σπίτια ακούγοντας βινύλια μέχρι το πρωί, μεγάλο κόλλημα με το κομμάτι «Ώρα του Stuff», μετά με τους Απροσάρμοστους, Socrates drank the conium (πηγαίναμε να δούμε τον Σπάθα οποίος κρυβόταν πίσω από τα ηχεία και στραβολαιμιάζαμε), Τζίμης Πανούσης με τις Μουσικές Ταξιαρχίες του, τους Stress, Panx Romana…
Μην ξεχάσω βεβαίως τα αντάρτικα τραγούδια, τον Πάνο Τζαβέλλα… Με επηρέασαν βέβαια τα εργατικά ατυχήματα στα εργοστάσια, στα γιαπιά (και με ανήλικα παιδιά, από μικρός δουλεύω για την επιβίωση). Η οικογενειακή βία, τα φριχτά βασανιστήρια στις φυλακές ανηλίκων, η κόλαση της Λέρου, οι αυτοκτονίες των φαντάρων, τα λευκά κελιά, οι αντιρρησίες συνείδησης, η φτώχεια αλλά και η ολόκαρδη συμπαράσταση της γειτονιάς. Ο όμορφος αγώνας της εργατιάς ενάντια στην πλουτοκρατία των αφεντικών.
- • Πώς προκύπτουν οι Μαύροι Κύκλοι;
Κουβάλαγα σε πρόχειρες ηχογραφήσεις τα τραγούδια μου και τα μοίραζα μαζί με τα βιβλία μου σε φίλους. Το καλοκαίρι του 1990 δούλεψα οικοδομή, στα σίδερα. Σκληρή δουλειά μέσα στο λιοπύρι. Μάζεψα κάποια χρήματα με σκοπό να τυπώσω μερικά βινύλια έτσι μόνο για φίλους. Έψαχνα καιρό για μουσικούς να με βοηθήσουν κι ήταν πραγματικά δύσκολο να βρω συνεργάτες. Τυχαία άκουσα μια πρόχειρη ηχογράφηση στο σπίτι του φίλου Νίκου από ένα μαθητικό συγκρότημα. Του ζήτησα αμέσως να μου γνωρίσει τα παιδιά. Έτσι βρέθηκα να κάνω πρόβες με τους Γιάννη, Μάνο, Οδυσσέα, Νίκο και τον Μανώλη στα πλήκτρα. Ήξερα ότι ήταν δύσκολο να τους εξηγήσω τι τράβηξα, ποιος ήμουν, τι ήθελα, από πού ερχόμουν αλλά ήξερα όμως ότι μας ένωνε η μουσική. Ένιωθα ότι ερχόμουνα από έναν άλλο κόσμο. Έβλεπα με ρομαντισμό το βιολογικό θάνατο και φοβόμουνα τρομερά το θάνατο της “ψυχής”. Μισούσα τη “μοναξιά” και ερωτευόμουν την αληθινή μοναξιά. Μετά από τρεις πρόβες και δώδεκα ώρες στούντιο ηχογραφήσαμε τρία τραγούδια.
Ο Κώστας Παρίσης, ιδιοκτήτης του στούντιο Praxis (αργότερα έγινε μέλος στα Υπόγεια Ρεύματα), τότε με σύστησε στον Θοδωρή Κρίθαρη (WipeOut Records) και μετέπειτα γνώρισα και τον Γρηγόρη Βάιο. Έτσι βρεθήκαμε απρόσμενα να κυκλοφορούμε από μια μικρή εταιρεία αλλά να πληρώνω για όλα τα έξοδα της έκδοσης του δίσκου. Πρότεινα στους μουσικούς να βάλουμε ένα όνομα για το συγκρότημα. Είπα να το λέμε ΜΑΥΡΟΙ ΚΥΚΛΟΙ από το ομώνυμο τραγούδι. Τα παιδιά τότε είχαν το δικό τους συγκρότημα, το αγαπούσαν και θα ξαναγυρνούσαν πάλι εκεί. Το είχαν βάλει άλλωστε και σαν προϋπόθεση, ώστε να με βοηθήσουν στην ηχογράφηση. Είχα την κρυφή ελπίδα ότι θα γίνουμε ομάδα, όπως οι μπάντες τις οποίες αγάπησα κι έχω στη δισκοθήκη μου. Τα παιδιά επέμεναν λέγοντας ότι αφού δεν θα συνεχίσουμε και έχω πληρώσει όλα τα έξοδα, να μπει μόνο το όνομα μου όπως και στα βιβλία μου. Τελικά μπήκαν και τα δυο. Άλλωστε φανταζόμουν ότι με την εκπλήρωση αυτού του μουσικού ονείρου θα μοίραζα αυτά τα δισκάκια σε φίλους μου και δεν θα υπήρχε περαιτέρω συνέχεια.
Πουλήσαμε το δίσκο και ό,τι χρήματα πήραμε τα ρίξαμε στον επόμενο δίσκο μας το ΧΑΜΕΝΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ ΜΑΣ 1992. Μετά την αναγνώριση του ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΣΜΕΝΑ ΦΥΛΛΑ ήταν δύσκολο να αλλάξει το όνομα. Όλοι μας ήξεραν με αυτό.
- • Ποιος ο λόγος επιλογής ελληνικού στίχου;
Ακόμα προσπαθώ, εδώ και 30 χρόνια, να μεταφράσω το ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΣΜΕΝΑ ΦΥΛΛΑ, μπορεί να βοηθήσεις;
Πέρα από την πλάκα, γράφω σε αυτή τη γλώσσα που μιλώ καθημερινά, τη μητρική μου, αυτή την οποία μιλώ και γράφω από παιδί με όσους αγαπώ και μου απαντάνε στην ίδια. Είναι πιο άμεση για μένα.
Ένα απωθημένο μου είναι ότι δεν μπόρεσα να διαβάσω τους αγαπημένους συγγραφείς στο πρωτότυπο κείμενό τους. Αλλά ευτυχώς υπάρχουν άξιοι μεταφραστές και η «Βαμβακάρεια» σπουδή μου στην πεζοδρομιακή μελέτη με την ανεξάντλητη φαντασία της.
Για όποιον ενδιαφέρεται, μιλώ σε νέους δημιουργούς, να ξέρει πως αν κάτι έχει ενδιαφέρον, θα βρει το δρόμο του να ταξιδέψει σε όλον τον κόσμο ακόμα κι αν είναι γραμμένο στην πιο σπάνια γλώσσα. Η μουσική όταν έχει αίσθημα κι έχει να πει κάτι στις καρδιές των ανθρώπων κι άμα υπάρχει ανάγκη, θα βρει το δρόμο να ταξιδέψει.
- • Ο Γιώργος Τσίγκος και οι Μαύροι Κύκλοι είναι μία παρέα με σαφέστατα πολιτικό στίχο. Πρέπει να έχουν οι καλλιτέχνες πολιτικό στίχο ή είναι προτιμότερη η «ασφάλεια»;
Οι καλλιτέχνες για να είναι καλλιτέχνες πρέπει να παίρνουν θέση πολιτική με τις δημιουργίες τους, με το καθημερινό λόγο τους αλλά και τη στάση ζωή τους.
Είναι ένας ακόμα λόγος να θαυμάζεις δημιουργούς σαν τους Roger Waters, Rage Against The Machine, Manu Chao ή τα δικά μας παιδιά, όπως ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου.
Όμως ακόμα κι αν τα πιο τρελά μας όνειρα έρθουν στην εξουσία, εμείς πρέπει να σταθούμε κριτικά απέναντί τους. Να μην ξεχάσουμε το δρόμο γιατί θα μας ξεχάσει. Ο αγώνας πρέπει να είναι διαρκής κι ακατάπαυστος. Χρειάζεται καθημερινή πάλη σε όλες τις εκδηλώσεις, στους χώρους δουλειάς, σπουδής. Τα αυγά θα επωάζονται όσο το κεφαλαιοκρατικό φίδι θα τρέφεται από την κερδοσκοπία, την αρχομανία, την παραπληροφόρηση, την εκμετάλλευση των αφελών καταναλωτών της life style πολιτικής.
Αν χρειαστεί ξανά και ξανά θα συγκρουστούμε και θα παλέψουμε για μια αταξική κοινωνία χωρίς νταβατζή κράτος. Αλλιώς τι σκατά καλλιτέχνης θες να λέγεσαι; Της στρατόκαυλης τέχνης, του σαλονιού, του μαυραγορίτικου νεοπλουτισμού, της βόλεψης των social media και της καναπεδάτης δημοκρατίας του κώλου που αναζητά μεταξωτό βρακί να κρύψει την μικροκαμωμένη “καλλιτεχνική” φύση του;
- • Αλήθεια τι γνώμη έχεις για την ελληνική σκηνή σήμερα;
Ευτυχώς, όπως παρακολουθώ, υπάρχουν πολλά και καλά συγκροτήματα. Καλό είναι να μάθουν κι από την ιστορία του ελληνόφωνου και του αγγλόφωνου ροκ στη χώρα μας. Να έρθουν στις συναυλίες των παλιών, να δουν από κοντά την ιστορία και να γίνουν μέρος της. Αν θέλουν να σέβονται τον εαυτό τους. Πολλά παιδιά έχουν βρει καταφύγιο στη HIP HOP για να εκφράσουν την αντίδρασή τους στη θρησκοφρενοβλαβή παραφροσύνη του καπιταλιστικού συστήματος. Μολύνονται τα μυαλά τους από το σχολείο, τα ΜΜΕ για να γίνουν ρατσιστές, να συμβιβαστούν με την πατριαρχία, να λυντσάρουν τη διαφορετικότητα. Βιώνουν τη βία από συμμορίες σε πλατείες, στο σχολείο, στη δουλειά, στην κοινωνία… Αιωρούνται σαν σούπερ ήρωες κόμικς, σαν ακροβάτες παρκούρ χωρίς δίχτυ. Κάνουν άλματα με σκέιτινγκ πάνω από ουρανοξύστες ξένων προς αυτούς ιδανικών και οραμάτων, εδώ στην αμερικανονατοϊκή επαρχία, με δεσμοφύλακα των συνόρων της ζωής τους την Ευρωπαική Ένωση των πολυεθνικών. Με μαγεύει ο πειραματισμός τους όσο και η δυναμική της αρμονίας, το ηχόχρωμα με τις τόσες ευφάνταστες λούπες. Με γοητεύει ότι είναι ανοιχτοί σε όλα τα είδη μουσικής και η ραπ σου δίνει αυτή την ελευθερία. Υπάρχουν βεβαίως τα πανκιά, οι ροκάδες, τα μέταλλα αλλά και όσοι μπορούν με τη μουσική τους να αντιστέκονται στις φασιστικές κορώνες των θρασύδειλων ανθρωπάκων με τη σβάστικα για καρδιά. Η αντίδραση στην κανονικότητα των μίζερων, ταριχευμένων, των φιλήσυχων ψηφολάγνων είναι καθήκον μας. Κι ευτυχώς που υπάρχουν αυτά τα παιδιά για να δημιουργούν, να χορεύουν, να παίζουν και να υπάρχει για όλους μας ελπίδα. Αυτό είναι το ζητούμενο σε ό,τι είδος μουσικής αγαπάς για να εκφράζεσαι.
Είχα μια κουβέντα τελευταία στο στούντιο και μου έκανε εντύπωση ότι δεν ξέρανε τους Πινκ Φλοιντ αλλά ούτε τους Ματζικ ντε Σπελ, Τρύπες…
Μόνο από ό,τι παίζουν τα κανάλια της τηλεόρασης ενημερώνονται, από ριάλιτι, τους επιτήδειους μανατζαραίους, γιατί αυτό πουλάει. Κι ό,τι πουλάει είναι ως γνωστόν “καλό”. Άρα στην ψάθα μετά από 30 χρόνια επί σκηνής και δισκογραφίας.
- • Τι να περιμένουμε Γιώργο στο μέλλον;
Ηχογράφηση νέων τραγουδιών με τη συνθετική συμβολή του Γιώργου Αποστολόπουλου, κιθαρίστα της μπάντας μας, του Κώστα Μπουραζάνη, μπασίστα, αλλά και του νέου μας ντράμερ, Σεβάν Μπαρσάμ.
Ελπίζουμε πως θα έχουμε την ευκαιρία να ταξιδέψουμε σε όλη την Ελλάδα να παίξουμε τα τραγούδια μας στους αγαπημένους φίλους.
(Η επόμενη ερώτηση αφορούσε την συναυλία που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε. Η απάντηση θα μπει κανονικά με την ελπίδα σύντομα να την ζήσουμε)- • Γιώργο τι θα δούμε στην επετειακή συναυλία για τα 30 χρόνια παρουσίας σας;
Στη συναυλία γιορτή μας για τα 30 χρόνια της μπάντας μας θα έχουνε τη χαρά και την τιμή να μοιραστούμε τη σκηνή με τους άρχοντες δάσκαλους μας, τον Δημήτρη Πουλικάκο και Νίκο Σπυρόπουλο. Τους εξαίρετους Γιώργο Λαγγουρέτο (φωνή) και τον Βαγγέλη Θεοδωράκη (κιθάρα) από τους Magic De Spell, τους οποίους θερμά ευχαριστώ για το άμεσο ενδιαφέρον. Δεν είναι τυχαίο ότι τους ακολουθεί ο καλός λόγος, «όλοι ξέρουν το καλό αλλά οι Μάτζικ το κάνουν πράξη».
Eπίσης τα συγκροτήματα Running Flames (Γιάννης Τζιγκουνάκης) και Alt ctrl Del (Θάνος Κουτελιέρης) που έχουν μέλη τα οποία συνεργάστηκαν κατά καιρούς μαζί μας.
Θα δούμε εμβόλιμα να ανεβαίνουν παλιότερα μέλη των ΜΑΥΡΩΝ ΚΥΚΛΩΝ. Θα παρευρεθούν γνωστά ονόματα της εγχώριας σκηνής, οι οποίοι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον και θα μας τιμήσουν με την παρουσία τους.
Μπορείτε επίσης να βρείτε τον τελευταίο μας δίσκο ΑΝ 2017 σε βινύλιο.
Μη το χάσει κανείς παρακαλώ γιατί είναι και για καλό σκοπό και αξίζει τον κόπο.
- • 30 χρόνια μετά, πώς αισθάνεσαι για όσα μουσικά έκανες. Θα άλλαζες κάτι;
Τριάντα χρόνια πέρασαν και το μόνο που θα άλλαζα θα ήταν να το ξεκινούσα πιο νωρίς. Όλα τα μεγάλα προβλήματα τα ξεπερνώ γιατί ήταν οι χαρές τεράστιες και οι φιλίες ανεκτίμητες όλα αυτά τα χρόνια. Τίποτα δεν χαρίζεται κι όλα κατακτιούνται.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΓΚΟΣ & ΟΙ ΜΑΥΡΟΙ ΚΥΚΛΟΙ
Ο Γιώργος Τσίγκος από το 1979 μέχρι το 2001 έχει εκδώσει πέντε συλλογές πεζών και ποιημάτων:
“Ο ίσκιος του ήλιου” – 1979
“Φώναζαν τα όνειρα” – 1980
“Οδηγίες πίσω” – 1984
“Έλα ρε κόφτη πλάκα” – 1986
“Η Μεγάλη Τέλεια Αγάπη” – 2001
Το συγκρότημα “Γιώργος Τσίγκος & οι Μαύροι Κύκλοι” δημιουργήθηκε τον Νοέμβρη του 1990.
Η πρώτη δισκογραφική τους παρουσία έγινε με το μίνι LP
“Τετραγωνισμένα Φύλλα 1991” (Wipe out).
Ακολούθησαν οι δίσκοι:
“Οι Χαμένοι Ποιητές Μας” -LP-1992 (Wipe out)
Συμμετοχή στην συλλογή
“Μαγικό Βοτάνι”-1994 (Wipe out) με το τραγούδι “Παλιάτσος”
“Η Πόλη των Αθανάτων” -LP-1995 (Wipe out)
Underground ’97 – Η Rock Σκηνή Στην Ελλάδα (CD, Comp) ΠΟΠ + ΡΟΚ (Magazine), Wipe Out! Records 1997
“Πάνινες Κούκλες” -CD- 1997 (ΕΜΙ-Harvest)
“Tango Βατράχων” -CD-2000 (ΕΜI-Harvest)
“Β.Ο.Μ.Β.Α” – CD – 2008 (X-ART.ici music)
2014 ΡΟΥΑ ΜΑΤ (Συμμετοχή στιχουργική, ερμηνευτική στο δίσκο των 9mm “MAYΡO ΠOTAMI”.
2017 “ΑΝ” LP/CD (Black Circles Records)