Σταμάτης Κραουνάκης: «Θέλω να με θυμούνται ως εργάτη και καλό παιδί»
«Ο άνθρωπος που έχει επιλέξει την ακινησία, δεν έχει καμία πιθανότητα στο όνειρο»
Μας περίμενε ήδη, μόλις φτάσαμε. Με ένα βλέμμα που ακτινοβολούσε από διάθεση και ζωντάνια για ζωή και μία καλοσύνη πρωτόγνωρη, μας ρώτησε τι ζώδιο ήμασταν. Αυτό ήταν. Ο πάγος είχε σπάσει. Η απόσταση που υπάρχει αναπόφευκτα ανάμεσα σε έναν σπουδαίο καλλιτέχνη και σε άτομα που τον συναντούν για πρώτη φορά, δεν υπήρχε πλέον. Καθίσαμε δίπλα του και άρχισε να μας μιλάει. Να μας εξομολογείται κομμάτια της ζωής του, σταθμούς που τον σημάδεψαν. Δεν έχει μεγαλώσει ο Σταμάτης. Παιδί είναι ακόμα. Ένα παιδί που χαίρεται τις νίκες του και μαθαίνει από τις ήττες του για να συνεχίσει να δημιουργεί και να απολαμβάνει κάθε στιγμή της ζωής του.
Πως μπήκε η μουσική στη ζωή σου; Πώς ξεκίνησες όλο αυτό το ταξίδι;
Ούτε και θυμάμαι πια. Ήρθε ένα πιάνο στο σπίτι όταν ήμουν 9 ετών. Θα μπορούσε να είχε έρθει κάτι άλλο. Ένα βιολί, για παράδειγμα. Κατάλαβα όταν ήρθε, όμως, πως αυτό θα είναι το καράβι μου, με αυτό θα ταξιδέψω. Θυμάμαι πως με τράβηξε η μυρωδιά του ξύλου και των κοκάλων από τα πλήκτρα. Με την ίδια ακριβώς λογική μπήκε και το ΚΚΕ στη ζωή μου. Με τη μυρωδιά… Παρότι, πρέπει να σας το πω αυτό, δεν μου αρέσει η ταξινόμηση, δεν μου αρέσει να ανήκω, θέλω για τον εαυτό μου το δικαίωμα της απόστασης. Και στα ερωτικά και στα πολιτικά. Το ότι υποστηρίζω ένα κόμμα δεν σημαίνει πως προχωράω με τα μάτια κλειστά και δεν βλέπω τίποτα άλλο. Πιστεύω πως σε όλα τα κόμματα υπάρχουν άξιοι άνθρωποι. Ακόμα και στη ΝΔ… Δεν έχω κολλήματα, δηλαδή.
Το Γενάρη του 2015 έχεις πει πως ψήφισες τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά το Σεπτέμβριο δεν πήγες καθόλου να ψηφίσεις. Τώρα, έχεις αποφασίσει τι θα κάνεις;
Δεν ξέρω καθόλου. Θα ήθελα πολύ να λείπω από τη χώρα.
Αν είσαι εδώ, τι θα ψηφίσεις;
Δεν ξέρω. Αλήθεια… Θα δω εκείνη την ώρα.
Έχεις χαρακτηρίσει τον εαυτό σου ως αναρχοαλήτη; Πώς μεταφράζεται αυτό στην καθημερινή σου ζωή;
Είμαι ένας άνθρωπος που κυκλοφορεί στην κοινωνία. Αυτό σημαίνει. Είμαι ένας άνθρωπος που κυκλοφορεί με ελευθερία, χωρίς ασφάλεια. Αν και νομίζω, πως όταν μεγαλώσω θα θέλω να μη βλέπω άνθρωπο… Χαρακτήρες σαν κι εμένα που έχουν φάει τη ζωή με το κουτάλι, χρειάζονται προς το τέλος της ζωής τους την ησυχία τους.
Για ξεκούραση ή για να γράψουν ένα ακόμα έργο;
Η αλήθεια είναι πως το αληθινά μεγάλο έργο δεν το έχω γράψει ακόμα, επειδή ποτέ δεν υπάρχει χρόνος. Βρίσκομαι πάντα σε πίεση. Βέβαια, πολλοί δημιουργοί, κυρίως Έλληνες, έγραψαν εξαιρετικά πράγματα υπό πίεση. Προσωπικά, αυτό που κοιτάζω είναι να είμαι πάντα διαθέσιμος. Φέτος έκανα 4 θέατρα διαφορετικά μεταξύ τους και δόθηκα ολόψυχα σε όλα. Με τα χρόνια, αυτό που καταφέρνω είναι να συγκεντρώνομαι στην τέχνη μου και να μην αποσπάται η προσοχή μου. Είναι πολύ σημαντικό αυτό.
Μπορεί ένας καλλιτέχνης να το κάνει αυτό εύκολα όταν τρέχουν οικονομικές υποχρεώσεις;
Όχι, βέβαια. Αλλά εγώ, σε ό,τι έχει να κάνει με το οικονομικό κομμάτι, έχω αφεθεί στην τύχη… Σώζομαι κάθε φορά στο τσακ! Κατεβαίνω χτες από το ταξί, μου φωνάζει κάποιος «γεια σου, άρχοντα». Είμαι ένας πάμφτωχος «γεια σου, άρχοντα», λοιπόν.
Πιστεύεις πως ο κόσμος σε θεωρεί πλούσιο;
Φυσικά και όχι. Η ζωή μου είναι εμφανής. Ξέρει ο κόσμος που ζω, τι περιουσιακά στοιχεία έχω, ξέρει πως δεν έχω λεφτά στην Ελβετία ούτε πλούσιες θείες στη Νέα Υόρκη, παρότι το λέω καμία φορά για πλάκα. Συμπεριφέρομαι, όμως, σαν να είμαι πάμπλουτος. Αυτό με έχει σώσει πολλές φορές στη ζωή μου…
Είναι η μουσική και ο έρωτας τα δικά σου αντίδοτα απέναντι στην ασχήμια που ζούμε σήμερα καθημερινά;
Είμαι ένας άνθρωπος που βρίσκεται μέσα στην κοινωνία, με την έννοια πως αφουγκράζομαι και κατανοώ τα προβλήματά της. Είμαι από τους πρώτους, άλλωστε, που ξεκίνησε τις χαμηλές τιμές, που είπε στην ομάδα του πως ό,τι βγάζουμε θα το μοιραζόμαστε. Αυτό σε πειθαρχεί. Είναι πολύ κομμουνιστικό. Γι’ αυτό πιστεύω πως ο κόσμος μου το επιστρέφει και συνεχίζει να έρχεται στο μαγαζί. Δεν είναι μόνο το έργο μου, είναι και η στάση μου στη ζωή.
Πολλοί, βέβαια, καλλιτέχνες δεν το καταλαβαίνουν αυτό. Κάποιοι, μάλιστα, κάνουν και το λάθος να μπουν στην πολιτική. Ο καλλιτέχνης δεν πρέπει να πολιτεύεται, αν και οφείλει να έχει πολιτική άποψη. Την ώρα που αφήνεις την τέχνη σου για να πας στο γραφείο, είτε Βουλή είναι αυτό είτε Υπουργείο, δεν ξανακουμπώνεις εύκολα. Σκεφτείτε τους καλλιτέχνες που πολιτεύτηκαν και θα καταλάβετε τι εννοώ.
Έχει να κάνει με το ότι οι συγκεκριμένοι «λερώθηκαν»;
Όχι τόσο. Σε τρέχουν άλλα. Βαράνε τηλέφωνα. Χάνεις χρόνο. Εγώ πήγα για έξι μήνες ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και δεν μπόρεσα να γράψω τίποτα. Επίσης, η τέχνη δεν είναι μόνο η ώρα που θα γράψεις, αλλά και η ώρα που θα επωάσεις τι θα γράψεις. Η ώρα της επώασης είναι η πιο σημαντική. Να αφήνεις το αντικείμενο να δράσει μέσα σου για να έρθει φυσικά η γέννα. Να μην το κάνεις ψυχαναγκαστικά..
Βλέπουμε πολλές φορές καλλιτέχνες που αρνούνται να πάρουν πολιτική θέση. Το κάνουν επειδή φοβούνται μήπως «χάσουν» την τέχνη ή επειδή θέλουν να τα έχουν καλά με την εξουσία;
Άλλο το ένα άλλο το άλλο. Δεν γίνεται να είσαι καλλιτέχνης και να μην είσαι πολιτικοποιημένος, με την έννοια να μην ξέρεις ποιες ιδέες υπηρετείς. Δεν εννοώ ποιο κόμμα. Προσωπικά, όταν εμφανίστηκε η κρίση, πήγα κατευθείαν στα ποτάμια που μου δώσανε την πρώτη ύλη για να μιλήσω γι’ αυτά που συμβαίνουν. Αριστοφάνης, Βάρναλης, Βιτράκ, Ντάριο Φο. Με αυτό που έκανα έχασα ένα κοινό από την ευρεία μου γκάμα. Αλλά δε γινόταν αλλιώς, ήμασταν μέσα στη θύελλα.
Οι καλλιτέχνες γενικότερα στάθηκαν στο επίπεδο της θύελλας των καιρών;
Δεν το είδα σε πολλά σημεία. Έπειτα, ξέρετε, σημασία έχει το πώς προσεγγίζεις μία συνθήκη. Όταν ασχοληθήκαμε με τον Ντάριο Φο στο Ηρώδειο το 2015 μέσα στα capital controls χωρίς καθόλου λεφτά και κάνοντας πρόβες σε ένα υπόγειο που έκανε τρομερή ζέστη, είχα την Μάγια Λυμπεροπούλου να μου λέει: «είναι η ώρα, τώρα πρέπει». Το καταλάβαινα κι εγώ, όμως, ήταν ισχυρό αυτό που ένιωθα μέσα μου. Μου φώναζε ο εαυτός μου: «πήγαινε προς τα εκεί». Το ίδιο και με τον Λόρκα και το Duente. Ένας Λόρκα που δολοφονήθηκε από τους φασίστες και μέσα από το έργο του καταλαβαίνεις πως ήταν η κοινωνία αυτή που τους όπλισε το χέρι. Μία κοινωνία που δεν άντεχε αυτή την προσωπικότητα, επειδή είχε τη δυνατότητα να επηρεάζει ένα ευρύτερο κοινό.
Αυτά τα πολιτικά «ταξίδια», να το πω έτσι, όχι μόνο δεν αφαίρεσαν κάτι από τον ερωτικό Κραουνάκη, αλλά τον ενίσχυσαν κιόλας. Όλοι, βέβαια, μου έλεγαν να μην ασχοληθώ με αυτά. Αλλά ο κόσμος και ήρθε και έφυγε κατενθουσιασμένος.
Απωθημένα έχεις;
Ε, δε θα ’χω; Είναι μία πολύ άμεση ερώτηση αυτή. Φαινομενικά δε θα έπρεπε να έχω, όμως.
Είπες ένα προηγουμένως, πως δεν έχεις δημιουργήσει ακόμα το μεγάλο έργο.
Αυτό δεν ξέρω αν είναι και αλήθεια. Έχει να κάνει με μία οπτική πολύ δική μου… Και είναι και το άλλο που με προβληματίζει: την ώρα που κανείς ησυχάζει, βγάζει μουσική; Εγώ έγραψα τη μουσική της Αντιγόνης, που άφησε πολύ ισχυρό ίχνος, μέσα σε μία εβδομάδα. Σε δίωρα απογευματινά ραντεβού με τον Σοφοκλή, όπως έλεγα τότε.
Την ώρα που καταδύομαι σε ένα εγχείρημα, είμαι υποχρεωμένος με την τέχνη μου να μεταφράσω το αίσθημα για να το λάβει ο κόσμος. Η γλώσσα είναι μεγάλο όπλο στην τέχνη. Μία λέξη μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά, αν ξέρεις να τη φωτίσεις. Αυτή είναι και η δουλειά της μουσικής, να αποφασίσεις τι νότες θα της βάλεις. Στο πανεπιστήμιο που διδάσκω, κάνω ένα μάθημα: αφήνω τα παιδιά να διαλέξουν ένα κείμενο και τους δίνω την αρχή και ύστερα τους αφήνω να χτίσουν αυτοί τη μελωδία. Απλώς χρειάζεται να τους θυμίσεις πως κάθε λέξη έχει το δικό της ειδικό βάρος. Άλλο ένα λάθος που κάνουν οι πολιτικοί…
Λένε ό,τι τους κατέβει;
Τα λένε γρήγορα. Τις περισσότερες φορές και ανέμπνευστα. Έχουμε πολύ καιρό να ακούσουμε κάτι να μας συνεπάρει. Τα λένε έτοιμα… Θυμάμαι μία καταπληκτική πρόβα στο θέατρο Κουν όταν ήμουν πιτσιρίκι, που ανέβαζε Βάκχες, και ήταν ο γλυκός μου ο Ανδρονίδης που έπαιζε τον Τειρεσία και του φώναζε από κάτω ο Κουν: «τα λες έτοιμα. Αυτός ο μάντης δεν μπορεί να τα λέει έτοιμα».
Γι’ αυτό το λόγο οι άνθρωποι δεν κάθονται ν’ ακούσουν τους πολιτικούς.
Έχεις πει κιόλας πως οι πολιτικοί δεν ερωτεύονται.
Μ’ αυτά που βλέπουμε γύρω μας, θέλετε να πιστέψω πως αυτοί οι άνθρωποι κάνουν sex; Πλην του ΚΚΕ… Γιατί το συγκεκριμένο αποτελεί κομματική υποχρέωση. (γέλια)
Με το να ισχυρίζεσαι πως οι πολιτικοί «τα λένε έτοιμα», δεν είναι σαν να τους κατηγορείς πως δεν είναι καλοί θεατρίνοι;
Δεν έχω δει πάνω τους ούτε αυτό το ταλέντο.
Ποιος σ’ αρέσει από την πολιτική;
Η Αλέκα μ’ αρέσει. Είναι γερή στην κουβέντα της. Θα σας πω ένα περιστατικό μαζί της. Στην αρχή που είχαμε γνωριστεί, τη ρωτάω: «θα πήγαινες ποτέ στον Σφακιανάκη;» Γυρίζει, με κοιτάζει και μου λέει: «ούτε με κομματική εντολή».
Και τον Κουτσούμπα τον αγαπώ. Έχω γενικά ανθρώπους από το ΚΚΕ που τους αγαπώ πολύ. Τον Παφίλη, τον Χαλβατζή, τον Μπογιόπουλο. Αγαπώ, όμως, κι ανθρώπους από άλλους πολιτικούς χώρους. Έχω καλούς φίλους και από το παλιό ΠΑΣΟΚ και από τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι τρία-τέσσερα παιδιά που πολύ τα συμπαθώ.
Τι σημαίνει τέχνη για σένα;
Τέχνη είναι να αισθάνεσαι συνεχώς υπηρέτης του αισθήματος. Ο καλλιτέχνης γεννάει το αίσθημα και το προσφέρει. Το βλέπω φέτος στις Γραμμές. Ξέρετε τι μου λένε οι άνθρωποι στο τέλος; Ευχαριστούμε. Δε μου λένε συγχαρητήρια. Έρχονται με την αγριότητα του έξω και φεύγουν σαν παιδιά, επειδή έχουν απέναντί τους έναν άνθρωπο που γίνεται παιδί. Από εκεί που τους κάνω καλαμπούρι, τους πάω σε κάτι πολύ βαθύ και αντίστροφα. Αυτό θέλει γερό νευρικό σύστημα. Γυρνάω σπίτι και είμαι κομμάτια. Η ψυχή μου έχει μοιραστεί σε όλον αυτόν τον κόσμο. Αλλά αυτό είναι η ουσία, δεν κάνεις τίποτα χωρίς αυτό.
Ο καλλιτέχνης και η τέχνη γενικότερα έχει σκοπό να κατέβει στο επίπεδο του κόσμου ή να το ανεβάσει;
Γιατί; Ποιο είναι το επίπεδο του κόσμου; Ο κόσμος όταν του δώσεις αλήθεια είναι εκεί, τέλος! Αυτό είναι και το μάθημά μου στην ομάδα μου πάνω στη σκηνή, που είναι εξαιρετική και φέτος. Κάνουμε το ZΝΤΟ κι εμείς, πριν ξεκινήσουμε. Τους λέω «όξω την αλήθεια, φάτε τους». Τα παιδιά είναι μία ώρα και είκοσι λεπτά στη σκηνή πριν βγω, άρα πρέπει να κερδίσουν κι αυτοί το δικό τους στοίχημα. Χαίρομαι πολύ όταν μου μιλούν όλοι για τα παιδιά.
Έχω την ευλογία από τα 3/4 του υλικού που δίνω στον κόσμο να μη χρειάζεται παρά η πρώτη λέξη για να συνεχίσουν εκείνοι. Λες την πρώτη λέξη κι έφυγε το τραγούδι. Επίσης, έχουν απέναντί τους τη «γεννήτρια», όχι τον τραγουδιστή, αλλά τον άνθρωπο που φτιάχνει τα τραγούδια. Αυτό τους κάνει να μπαίνουν με πολύ μεγαλύτερη ευκολία και με άλλη ψυχολογία σε θέση τραγουδιστή.
Το «Φίλα με» δεν είναι δικό σου τραγούδι, το λες όμως τόσο χαρακτηριστικά που δυσκολευόμαστε ή μάλλον δε θέλουμε να το ακούμε από άλλον. Πώς προέκυψε;
Αυτό ήταν ένα τραγούδι – δώρο! Δεν κυνήγησα τίποτα, ήρθε μόνο του, όπως όλα… Οι παρέες, οι σύντροφοι, οι καλλιτεχνικές συνεργασίες, οι ωραίοι άνθρωποι δίπλα μου. Απλώς ήμουν διαθέσιμος και πολύ αυστηρός στα όχι μου. Ήξερα από πολύ μικρός τι δε θέλω. Νομίζω πως δεν την έχω πατήσει πολύ τελικά.
Τι άλλη δουλειά θα μπορούσες να έχεις κάνει, εκτός από αυτό που κάνεις;
Να έχω ένα περίπτερο! Θα το είχα κάνει σούπερ το περίπτερο. (γέλια) Αυτό τώρα θα μπορούσε να γίνει και παράσταση. Θα ήταν πολύ πρώτο το περίπτερό μου! Θα το προτιμούσαν όλοι!
Δουλεύεις με νέα παιδιά και προσπαθείς να τα αναδεικνύεις. Για ένα νέο καλλιτέχνη πόσο εύκολο είναι σήμερα να πετύχει; Θέλει γερό στομάχι ή ο καλός στο τέλος θα βρει μία άκρη;
Για αρχή δεν αναδεικνύω κανέναν, αν δεν το αξίζει! Από το «φυτώριο Σπείρα» βγήκαν φοβεροί καλλιτέχνες, πολύς λαός πέρασε. Θήτευσε η Ηρώ, ο Καραδήμος, ο Νανούρης, η Καπαρού. Από τα παιδιά που έχω παρακολουθήσει, εκείνη που έχω ευχαριστηθεί πάρα πολύ είναι η Ρίτα. Είδα ένα σόου της πέρσι στην Σφίγγα με τον Οικονόμου, που μου άρεσε πάρα πολύ. Ξέρετε τι άλλο μ’ αρέσει; Τα παιδιά που ψάχνονται για το πώς θα στήσουν το καλλιτεχνικό τους σπίτι, ας το πούμε έτσι. Όσοι κρατάνε το ζουμί από όσα έχουν μάθει και ψάχνουν να βρουν τον δικό τους τρόπο, το δικό τους μοτίβο.
Όσοι δεν φύγανε πάλι, αποτελούν την οικογένειά μου. Είναι αυτοί που έχουν αποφασίσει να συνδέσουν τη ζωή τους με το να είναι δίπλα στο Σταμάτη, με όσους κινδύνους εμπεριέχει αυτό. Δεν είναι εύκολο. Τα παιδιά που πήραν τις ιδέες μου για μπούσουλα, τα έχουν καταφέρει, αντιθέτως όσοι «κόψανε πατρόν», όχι. Νομίζω καταλαβαίνετε τι θέλω να πω.
Αν κάποιος δεν είναι τυχερός να πέσει σε μια ομάδα όπως η Σπείρα, θα αντιμετωπίσει αναξιοκρατία;
Αυτό συμβαίνει σίγουρα, αλλά ξέρετε κάτι; Δεν υπάρχουν πια οι εταιρείες δίσκων, δεν υπάρχουν οι παλιοί παραγωγοί, δεν υπάρχει αυτός ο εκβιασμός από τα ραδιόφωνα που υπήρχε κάποτε πάρα πολύ έντονα. Αν εσύ δεν βγεις στη σκηνή να «κάνεις καύση», να ψήσεις το κοινό, τέλος. Σβήστηκες. Αυτό που μπορώ να πω για το τραγούδι, ιδιαίτερα – γιατί στο θέατρο είμαστε πιο τυχεροί – είναι ότι σιγά-σιγά αδειάζει ο πάγκος από αυτό που λέμε μεγάλες περσόνες.
Χάζευα τις προάλλες ένα ντουέτο της Μαρινέλλας με την Μπέλλου. Ήταν συγκλονιστικές… Το πώς έδεναν οι φωνές τους, το πώς σεβόντουσαν η μία την άλλη. Μετά, όμως, σκέφτηκα πως σήμερα δεν έχουμε ούτε μεγάλες φωνές, ούτε μεγάλες προσωπικότητες. Αλλά, ποια κοινωνία θα τις γεννήσει; Ποιο περιστέρι θα φέρει έναν καινούριο Μπιθικώτση; Ποια Αγία Βαρβάρα θα γεννήσει τη νέα Μοσχολιού και, επίσης, δίπλα σε ποιο συνθέτη θα εκπαιδευθούν όσοι θα έρθουν; Όλοι αυτοί οι σπουδαίοι καλλιτέχνες, με τελευταίες για μένα τη Γαλάνη και τη Βιτάλη, ήταν εκπαιδευμένοι από τεράστιους συνθέτες.
Έχω έναν καλό φίλο που είναι και σπουδαίος συνθέτης, τον Κώστα Λειβαδά, που όταν βρισκόμαστε μάς μιλάει για το τι να διαβάσουμε και τι μουσική ν’ ακούσουμε. Προσωπικά, ακούω καθημερινά ένα γαλλικό σταθμό, που παίζει τα πάντα. Από έθνικ μέχρι κλασική μουσική, με τρομερό play list. Τον έχω συνέχεια να παίζει για ν’ ακούω τι συμβαίνει στον κόσμο ανά πάσα ώρα και στιγμή, και να έχω τη δυνατότητα να πω «τι ωραίο είναι αυτό, κάτσε να το βρω». Αυτό, όμως, που κάνω εγώ, το κάνουν ελάχιστοι. Η πλειονότητα δεν ενημερώνεται, δεν ψάχνεται, δεν ενδιαφέρεται πραγματικά.
Ναυαγείς σε ένα νησί και σου δίνεται η δυνατότητα να πάρεις μαζί σου μόνο ένα τραγούδι σου, ποιο θα είναι αυτό;
Α, καλά… Θα ναυαγήσω εγώ σε νησί και θα κρατάω τα περσινά; Δεν είμαστε καλά. Καινούρια επιτόπου, του νησιού και του ναυαγίου!
Μια δουλειά για την οποία είσαι πολύ περήφανος και την καμαρώνεις ιδιαιτέρως;
Η μία είναι το «Τρίτο Στεφάνι». Η άλλη, θα σας φανεί περίεργο, αλλά είναι «Ο Καραγκιόζης». Οι «Μέλισσες» ήταν επίσης ένα cd, στο οποίο έψαξα πάρα πολύ το λεγόμενο «ήχο των μπουλουκιών», αλλά στάθηκα και πολύ τυχερός επειδή ήταν σε πολύ καλή στιγμή και η Μαρινέλλα αλλά και όλες οι άλλες φωνές που «όργωσαν» αυτή την ύλη.
Αν πρέπει να διαλέξω δίσκους, αυτοί είναι «Τα σκουριασμένα χείλια», το «Μαμά γερνάω» και το «Ανθρώπων έργα».
Αν πρέπει να επιλέξεις συνεργασία;
Κοιτάξτε, με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη έζησα ένα καλλιτεχνικό μεγαλείο. Μόνο «Τα καινούρια φτερά» να αναλογιστεί κανείς, φτάνει. Η Λίνα Νικολακοπούλου έγραψε ένα αριστούργημα πάνω στη μουσική μου και η Πρωτοψάλτη με τη φωνή της το αποθέωσε.
Εσύ πώς λειτουργείς, βλέπεις τους στίχους και εμπνέεσαι ή έχεις τη μουσική και πάνω σε αυτήν πατάνε οι στίχοι;
Είμαι παντός καιρού. Δεν υπάρχει κάτι τεχνικά σωστό. Την ώρα που είναι να γεννηθεί το οτιδήποτε, δε θα σε ρωτήσει.
Ο μεγαλύτερός σου φόβος ποιος είναι;
Να μην πεθάνω από εγκεφαλικό πάνω σε πρόβα. (γελάει) Να έχει τελειώσει το έργο, μη με βρει πριν.
Πώς θέλεις να σε θυμάται το κοινό, όταν πεις ότι αποσύρεσαι;
Ήταν εργάτης και καλό παιδί! Γιατί αυτό ακριβώς είμαι. Είναι η καθαρή μου αλήθεια.
Στην Κατιούσα το μότο μας είναι το «Βολή στους βολεμένους». Ποιοι είναι για σένα οι βολεμένοι;
Βόλι στους βολεμένους θα πω εγώ παιδιά! Βόλι! Βολεμένος για μένα, θα πει δυστυχής. Ο άνθρωπος που έχει επιλέξει την ακινησία, δεν έχει καμία πιθανότητα στο όνειρο. Γιατρειά γι’ αυτό; Κούνα τον κώλο σου προς οποιαδήποτε μεριά μπορείς!
Έχεις εσύ απογοητευτεί από τα γεγονότα των τελευταίων ετών και τις πολιτικές εξελίξεις;
Όχι! Και ξέρετε γιατί; Επειδή τα ήξερα ΟΛΑ. Δεν έπεσα από τα σύννεφα για κανέναν και για τίποτα. Είμαι και πολλών ετών σκαφτιάς και με πατέρα «καρακούμμουνο» – ασχέτως αν έγινε στο τέλος ΠΑΣΟΚ ο μπαμπάς. Εκεί να δείτε καβγάδες…
Οι γονείς σου σε βοήθησαν να φτάσεις εδώ που έφτασες;
Είχα την τύχη να έχω δυο πάρα πολύ καλούς γονείς. Εργάτες και μαχητές της ζωής ήταν αμφότεροι. Η ελευθερία και ο έρωτάς τους, με έκαναν ό,τι είμαι. Διάβαζαν πολύ και ήταν ελεύθεροι άνθρωποι. Αυτά τα στοιχεία μάς έκαναν και τα τρία παιδιά της οικογένειας να πάψουμε να φοβόμαστε.
Τους φασίστες τους φοβάσαι;
Θα σας διηγηθώ ένα περιστατικό, λίγο αφότου έχει ξεκινήσει όλη αυτή η ιστορία με τη Χρυσή Αυγή, που έχει βγει στη γύρα και δέρνει κόσμο. Είμαστε μια παρέα στου Μπαϊρακτάρη και τρώμε. Σκάει ένας, λοιπόν, να πάρει σουβλάκια και μπίρα. Μόλις είχε γίνει το περιστατικό με τη Λιάνα και τον Κασιδιάρη. Έρχεται αυτός, που ήταν πολύ σωματώδης, μπαίνει μέσα και δηλώνει περήφανα: «Είμαι φασίστας». Έχουν παγώσει όλοι, περιμένουν να δουν τι θα γίνει. Την ώρα που συμβαίνουν, λοιπόν, όλα αυτά, «τραβάω λευκή ενέργεια εγώ», δε μασάω. Δεν ξέρω πού βρίσκω τη δύναμη, δεν σας κάνω τον καμπόσο, αλλά θυμώνω πολύ. Το είναι μου όλο ήταν σαν να του φώναζε «κάτσε μακριά». Μου λέει: «Είμαι φασίστας, αλλά εσένα σε πάω». Του απαντώ: «Την ακούς την μουσική μου και σου αρέσει; Έχεις καταλάβει μισή λέξη από όσα γράφω; Εσείς πάτε και χτυπάτε τον κόσμο. Πάρε το σουβλάκι σου και φύγε».
Όταν έρχεται λοιπόν το «ντόπερμαν» πάνω σου, αν κάτσεις ακίνητος και δεν φοβηθείς, θα το ακυρώσεις. Οπότε, όχι, δεν τους φοβάμαι τους φασίστες. Όμως για να μην τους φοβάσαι, πρέπει να ξέρεις πως αν την φας τη μαχαιριά, θα μπορείς και να την καταπιείς. Νομίζω καταλαβαίνετε τι θέλω να πω.
Ο ρόλος που έχουν παίξει στην τέχνη τα social media;
Δεν πουλάς μωρέ από ’κει, απλώς ίσως για λίγο καιρό διαφημίζεσαι. Έχετε δει εσείς τίποτα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που να σας ψήνει, αν δεν είναι έτσι κι αλλιώς καλό; Η επικοινωνία αυτή μπορεί να σε κάνει viral για ένα μήνα και μετά να μη σε ξέρει ούτε η μάνα σου. Αυτό που ακολουθεί μετά τον καταιγισμό, αν το πρόσωπο δεν αξίζει, είναι το ψυχιατρείο! Αν γίνεις φίρμα για ένα μήνα και μετά αυτό ξεφουσκώσει, δεν το χωνεύεις εύκολα. Αυτό έγινε και με τα reality shows. Πολύ λίγα παιδιά αντέξανε.
Τα βλέπεις τα reality shows;
Όχι, δεν έχω τηλεόραση. Και το κινητό μου, όπως βλέπετε, είναι vintage. Έχω το ipad και κάνω τη δουλειά μου.
Η ανθρωποφαγία του διαδικτύου τι σου λέει;
Ο καθένας γράφει ό,τι του κατέβει. Είναι το «κατ’ ιδίαν εφημεριδάκι». Παρότι, δεν αποτελεί αντικειμενική εικόνα, το ότι ασχολούμαστε με αυτά έχει μια δόση παθογένειας. Είναι δείγμα της εποχής, μια ελαφριά ασθένεια που σε εγκλωβίζει και σε κάνει να νιώθεις κάποιος για λίγο. Σε μια παρέα δε θα δεις ευτυχώς τέτοιες καταστάσεις. Ακόμη κι ο καβγάς θα είναι αλλιώς.
Πολλοί, πάλι, ασχολούνται με τα social media λόγω μοναξιάς. Αλλά είναι ψευδές αυτό που συμβαίνει. Τα social media δεν έχουν τη δύναμη που νομίζουμε. Η αλήθεια είναι έξω!
Λόγους να αισιοδοξούμε για το μέλλον έχουμε;
Η καύλα παιδιά, η καύλα! Μόνο αυτή. Το «Υγεία, καύλα, επανάσταση» είναι δικό μου σλόγκαν, άλλωστε! Χωρίς καύλα, δεν κάνεις ούτε επανάσταση! Ψέματα; Λέει ο Λόρκα: «αν δώσουμε λίγο παραπάνω προσοχή και δεν αφήσουμε την αδιαφορία να μας παραπλανήσει, η απάτη θα ξεσκεπαστεί γρήγορα και το ψεύτικο duende θα το βάλει στα πόδια κι όπου φύγει φύγει». Από ψεύτικους τύπους έχουμε χορτάσει, το αληθινό πάθος μας νοιάζει. Θα σε ψήσει ο παθιασμένος, ακόμη κι αν υπερβάλλει.
Μετά από την καταιγίδα θα έρθει ξανά η ζωή παιδιά. Αισιοδοξούμε, λοιπόν. Υπομονή και εμπιστοσύνη στους εαυτούς μας, να πούμε πως θα τα καταφέρουμε! Το μυαλό μας κόβει. Μην το χάνουμε αυτό που είχε παλιά ο Έλληνας. Το ΠΑΣΟΚ φταίει που το ’χασε. Έχει μεγάλη ευθύνη για τη διάλυση του κοινωνικού ιστού. Ήταν εντεταλμένοι αυτοί, να χαθούν για πάντα εύχομαι. «Ελεύθεροι κυκλοφορούν οι δολοφόνοι», όπως είχα πει και το 2010.
Σε ευχαριστούμε πολύ Σταμάτη.
Εγώ ευχαριστώ. Κάντε μια σύσκεψη, πάρτε με τηλέφωνο και ελάτε στην παράσταση!
Info: «Φίλα με…στις Γραμμές» κάθε Σάββατο στις 22:00, Κυριακή στις 19:00 #Familytime και Δευτέρα στις 21:00. Ο Σταμάτης Κραουνάκης και η Σπείρα Σπείρα επαναπροσδιορίζουν το τρυφερό παραμύθι της συλλογικής διασκέδασης και ανανεώνουν τη νυχτερινή ζωή της Αθήνας με ένα πρόγραμμα λαϊκό και φρέσκο για όλους. Τηλέφωνα κρατήσεων: 210 3477058 – 694 510 6604