Στέφανος Χατζηαναγνώστου : ‘’Έχει τεράστια σημασία να αποκτήσει μεγαλύτερη δύναμη το Σωματείο Μουσικών. Δεν πρέπει να αδιαφορούμε για τα δικαιώματα μας’’
Αν ένας φίλος του δεν επέμενε να πάνε με ζόρι σε συναυλία των Jethro Tull ο Στέφανος δεν θα είχε ασχοληθεί ποτέ με το φλάουτο, θα είχε σπουδάσει σε ένα ΤΕΙ της Φλώρινας και στην Ελλάδα της κρίσης το καλύτερο που θα μπορούσε να περιμένει ήταν να βρίσκεται πίσω από ένα γραφείο, ατελείωτες ώρες χωρίς μια νότα μουσικής παρά μόνο το ατελείωτο μουρμουρητό του αφεντικού. Ευτυχώς για κείνον και για μας, ο φίλος εκείνο το βράδυ κατάφερε να τον πάρει σηκωτό.
Ο Στέφανος Χατζηαναγνώστου θα είναι γνωστός στους περισσότερους από τους αναγνώστες από τις συμμετοχές του ως φλαουτίστας με διάφορα σχήματα στις μουσικές σκηνές της Αθήνας. Όσοι αγαπούμε το ακορντεόν, θα τον γνωρίζουμε και από τη συμμετοχή του στην ορχήστρα της Ζωής Τηγανούρια.
Με πολλές συνεργασίες και όνειρα στα σκαριά, μίλησε στο μικρό κασετοφωνάκι μας για το πώς οι μαγαζάτορες απορούσαν αν το φλάουτο θα έδενε μέσα σε σχήμα ρεμπέτικου ή έντεχνου τραγουδιού, για τις απογοητεύσεις και τις χαρές που του έδωσε η μουσική, για τις παλιές και νέες συνεργασίες του και τα συνδικαλιστικά θέματα των μουσικών.
Πως επέλεξες το φλάουτο σαν μουσικό όργανο;
Μάλλον με επέλεξε.. Μέχρι τα 18 δεν είχα καμία σχέση με τη μουσική. Ήμουν ακροατής αλλά ως εκεί. Ένα βράδυ, είχε έρθει στην πόλη μου, τη Θεσσαλονίκη μια ροκ μπάντα, οι Jethro Tull και ένας φίλος μου, με το ζόρι σχεδόν με πήγε στην συναυλία τους. Σαν κύριο μουσικό όργανο της μπάντας έχουν το φλάουτο.. Εντυπωσιάστηκα και από εκείνο το βράδυ αποφάσισα ότι θέλω να αγοράσω φλάουτο και να ασχοληθώ με αυτό.
Δεν είχα ιδέα πόσο κάνει ένα φλάουτο, αν θα ήταν εύκολο ή δύσκολο να παίξω, ήταν μια τυφλή και αυθόρμητη αγορά εξαιτίας μιας επιθυμίας που μου δημιουργήθηκε από την εμπειρία μου εκείνης της βραδιάς.
Τελικά, ήταν ψιλοακριβή επιλογή… Δούλεψα ένα καλοκαίρι, με οικονομίες κατάφερα να τo πάρω…
Ξεκίνησες να το σκαλίζεις μόνος σου μετά;
Για ένα χρόνο ξεκίνησα με δάσκαλο… Σε γενικές γραμμές, όπως τα θυμάμαι τώρα, όταν ξεκίνησα να παίζω μουσική, σε καμία περίπτωση δεν πίστευα ότι θα γίνει επαγγελματικά και ότι θα είναι το μόνο πράγμα με το οποίο θα ασχολούμαι αποκλειστικά. Στην πορεία άρχισα να το αγαπώ τόσο πολύ, που όλα μου τα άλλα ενδιαφέροντα παραγκωνίστηκαν σιγά-σιγά. Μελετούσα ασταμάτητα και ανακάλυπτα κάθε μέρα τον πλούτο της μουσικής.
Το λέω αυτό και για όσους μας διαβάζουν τώρα και είναι ενήλικες και θέλουν να ξεκινήσουν στη ζωή τους, το οτιδήποτε αλλά λένε από μέσα τους ‘’Θα ‘θελα, αλλά είμαι μεγάλος/μεγάλη γι’ αυτό πια…’’ .Όχι, δεν υπάρχει ηλικία σε κάτι που θες να μάθεις, να ασχοληθείς.. Τους προτρέπω να το κάνουν και κανείς ποτέ δεν ξέρει πώς θα τα φέρει ο καιρός.
Ό,τι αγαπάς, το θέλεις και το κάνεις κομμάτι του εαυτού σου, μπορείς να το ξεκινήσεις οποιαδήποτε στιγμή και να σε πάει όπου εσύ θέλεις. Μπορείς να ξεκινήσεις φλάουτο στα 40 σου και στα 50 σου να είσαι ένας εξαιρετικός μουσικός..
Σε δυσκόλεψε κάτι στην εκμάθηση του φλάουτου;
Με δυσκόλεψε η δική μου άγνοια για τη μουσική. Το φλάουτο σαν μουσικό όργανο έχει κάποιες αντικειμενικές δυσκολίες αλλά υπάρχουν μέθοδοι και με τη μελέτη λύνονται και προχωράς παρακάτω. Μαθαίνεις να παίζεις σιγά-σιγά.. όχι φοβερά αρχικά. Είναι θέμα χρόνου και μελέτης να παίξεις καθαρά και σωστά. Δεν είναι τόσο εύκολο ή δύσκολο..
Η γενικότερη άγνοια που είχα γύρω από την μουσική, ήταν τροχοπέδη τότε. Δεν μπορούσα να εκτιμήσω κατά πόσο θα μπορούσα να παίξω σοβαρά μουσική ο ίδιος αργότερα. Ήταν μια ανάγκη μου που γεννήθηκε όταν έβλεπα ότι μπορούσα να παίξω κάποια πράγματα σε ένα καλό επίπεδο αλλά έβαζα βίντεο και άκουγα ένα τζαζ φλαουτίστα… Τον έβλεπα, έπαιζε καταπληκτικά, έκανε αυτοσχεδιασμούς και εγώ ήμουν σε φάση.. ‘’Πως παίζει έτσι; Πως τα καταφέρνει αυτά;’’… νόμιζα πως ποτέ δεν θα έπαιζα και εγώ έτσι, μου φαινόταν πολύ μακρινό όνειρο.
Έλειπε η μουσική παιδεία, να καταλαβαίνεις πώς φτάνεις σε αυτό το μέγεθος στο παίξιμό σου. Δεν είχα και κριτήριο για το πώς ένα κομμάτι παίζεται σωστά ή όχι, άρα δεν αναγνώριζα και σωστά το δικό μου παίξιμο.
Ξεκίνησες από το κλασικό ρεπερτόριο;
Ναι, πιστεύω είναι η βάση, από κει πρέπει να ξεκινάμε και μετά σε πιο εναλλακτικά μονοπάτια. Μέσω της κλασικής μουσικής αναδεικνύεται ιδιαίτερα το φλάουτο σαν μουσικό όργανο. Υπάρχει μεγάλο και εκπληκτικό ρεπερτόριο. Ο Mozart, ο Vivaldi, ο Faure ενδεικτικά έχουν γράψει σπουδαία κομμάτια για το φλάουτο στην κλασική μουσική.
Μετά από ένα χρόνο φλάουτο, βρίσκεσαι φοιτητής στην πόλη της Φλώρινας.. Είχες δυνατότητα να συνεχίσεις εκεί την εκμάθηση ή υπήρχαν προβλήματα λόγω της μικρής επαρχιακής πόλης;
Είμαστε περίπου στο 2004. Δεν υπήρχε δάσκαλος, οπότε έπρεπε να συνεχίσω τη μελέτη μόνος μου. Είχα μεγάλη θέληση να ξεπεράσω τα όποια εμπόδια και έψαχνα και ανακάλυπτα όλο και περισσότερα πράγματα και μπορώ να πω πως τα περισσότερα τα έχω ανακαλύψει ο ίδιος.
Εκεί σαν φοιτητής παίζαμε στις παρέες, έντεχνα και ρεμπέτικα. Το πάλευα να δέσω με τα όργανα που παίζουν τέτοιου είδους μουσική. Ξέφυγα από την παρτιτούρα και κοίταγα πώς μπορώ να ενταχθώ και εγώ ανάμεσά τους.
Στην αρχή πειραματίζεσαι, μετά βλέπεις τι δουλεύει και τι όχι και μαθαίνεις..
Πρώτη επαγγελματική εμπειρία από την Φλώρινα;
Στο ‘’Γιάζι’’, μια έντεχνη μουσική σκηνή, όπου δούλευαν επαγγελματικά δύο πολύ καλοί μου φίλοι, ο Κωστής και ο Άρης. Μια μέρα μου πρότειναν ‘’Έλα το βράδυ να παίξουμε στο μαγαζί’’. Για μένα αυτό ήταν υπέρβαση… Να παίξω μπροστά σε κοινό μαγαζιού και να πληρωθώ… Ζόρι και φόβος αν θα τα καταφέρω.. Μικρόφωνο, φως, άγνωστες φάτσες..
Αυτό όμως με έκανε να πατήσω γερά στα πόδια μου. Έμαθα να πέφτω στα βαθιά και να κολυμπώ. Έμαθα να ακούω, να παίζω, να συνδυάζω είδη, να φτιάχνω μελωδίες στο μυαλό μου.
Πώς σε αντιμετώπιζαν οι μαγαζάτορες στην Φλώρινα όταν παρουσιαζόσουν με το φλάουτο ανά χείρας;
Οι περισσότεροι δεν είχαν ξαναδεί φλάουτο.
Έχεις ακούσει αστεία σχόλια δηλαδή;
Ακόμα και στην Αθήνα ακούω αστειότητες. Υπήρχε περιέργεια. Τι είναι αυτό; Παίξε λίγο. Όταν πας για δουλειά, είναι λογικό ο άλλος να το σκέφτεται διπλά. ‘’Ωχ, μήπως είναι καλαμπόρτζης εκεί πάνω;’’ Ποιος παίζει; Τι παίζει;’’. Έχει λογική όλο αυτό, θα τον πληρώσει.
Έμεινα 5 χρόνια στην Φλώρινα και από το δεύτερο χρόνο έπαιζα φουλ. Ακόμα δε μου είχε μπει η ιδέα να είναι αυτή η μόνιμη μου απασχόληση, δούλευα και πρωινή δουλειά.
Όταν πάτησα καλύτερα στα πόδια μου τότε άρχισα να πιστεύω ότι μπορώ.
Πότε επιτέλους πίστεψες σε εσένα και σε αυτό που κάνεις σήμερα;
Όταν γύρισα Θεσσαλονίκη. Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να βρω μουσικούς στην πόλη μου, για να παίζω μαζί τους. Άρχισα να παίζω με διάφορα σχήματα. Έπαιζα σε τζαζ γκρουπάκια, έντεχνα, τάνγκο σε μικρά σχήματα. Αλώνισα όλες τις σκηνές της πόλης. Εκεί πήρα τα πάνω μου και λέω μπορώ να το κάνω, αρκεί να υπάρχει δουλειά. Μπορώ να εξελιχθώ σαν μουσικός και να επιβιώσω μέσα από αυτήν τη δουλειά.
Και πώς προέκυψε η Αθήνα;
Έβλεπα ότι στη Θεσσαλονίκη δεν υπήρχαν πολλές προοπτικές εξέλιξης. Ένιωθα ότι αν έμενα εκεί, όλη μου η ζωή θα ήταν σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Δεν έχεις πολλές επιλογές. Στατιστικά στην Αθήνα έχεις περισσότερα πράγματα να δεις και να κάνεις.
Πως κατέβηκα; Με παρακίνησε πάλι φίλος μου.. Ο Θοδωρής Καρέλλας συνάδελφος μουσικός, μου το πρότεινε και αποφασίσαμε να κατέβουμε παρέα Αθήνα.
Πριν από αυτό είχαμε παίξει στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Αθήνα. Γινόταν ένας διαγωνισμός με μελοποίηση στίχων του Κώστα Βάρναλη στον Οδηγητή και οι καλύτερες θα παρουσιαζόντουσαν στο Φεστιβάλ. Το διάβασα, μ’ άρεσε και έγραψα ένα τραγούδι. Με πήραν τηλέφωνο και κατέβηκα να το παίξω. Πρώτη φορά στην Αθήνα στο Φεστιβάλ και είχα ενθουσιαστεί από το μέγεθος και μόνο. Η ένταση στην προετοιμασία.. Από τότε έχω παίξει πολλές φορές Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Έχω πάρει πράγματα από το Φεστιβάλ και προτρέπω τους μουσικούς να επιδιώξουν την συμμετοχή τους σε αυτά αν τους δοθεί ευκαιρία.
Φοβήθηκες τη μετάβαση στη μεγάλη πόλη;
Στην αρχή είχα κάνει ένα μικρό γκάλοπ από τους φίλους και γνωστούς που ήταν ήδη Αθήνα ‘’Αν θα μπορούσα να τα καταφέρω εδώ, να βρω δουλειά κ.λ.π’’ και όλοι ήταν υποστηριχτικοί αλλά ταυτόχρονα και αληθινοί: ‘’Δουλειά θα βρεις σίγουρα, αλλά δεν είναι σίγουρο αν θα μπορείς να ζεις από αυτό και μόνο’’
Ξεκίνησα να παίζω φλάουτο σε ρεμπετάδικο και σιγά-σιγά να χτίζω και εδώ ένα κύκλο γνωριμιών που με πήγαιναν ένα σκαλί πιο πέρα κάθε φορά και η μια συνεργασία έφερνε την επόμενη.
Μπόρεσες να ζήσεις καλά από αυτό ή ήταν όπως στο είχαν περιγράψει;
Δεν κρύβομαι.. Απο τα 6 χρόνια εδώ, τα 2 τελευταία συντηρούμαι με μια αξιοπρέπεια. Όλα τα προηγούμενα ήμουν στο όριο της βιοπάλης και κάτω, δηλαδή, πολύ δύσκολα και τριγυρνούσε στο πίσω μέρος του μυαλού μου να γυρίσω πίσω στους γονείς μου και να κάνω κάτι άλλο.
Έχω δουλέψει και σε καμένες καταστάσεις για να μπορέσω να επιβιώσω, να έχεις παίξει μέχρι τις 4 το πρωί και να μπει παρέα στο μαγαζί και να πρέπει να παίξεις άλλη μια ώρα ή να είσαι με παραγγελιές.. Αυτό καίει την ψυχολογία σου και τα χέρια σου και τα πάντα.. Αλλά δεν υπήρχε το όχι στο λεξιλόγιο μου.
Με βοήθησε πολύ η συμμετοχή μου στον Πανελλήνιο Μουσικό Σύλλογο που είναι το συνδικαλιστικό όργανο των μουσικών.
Έχουν συνδικαλιστική δράση οι μουσικοί;
Ναι, υπάρχει το Σωματείο μας και γίνεται σοβαρή προσπάθεια να συσπειρωθούν οι επαγγελματίες μουσικοί για το κοινό τους συμφέρον. Προσωπικά με βοήθησε πολύ, να συμμετέχω, να έρχομαι σε επαφή με συναδέλφους, να γίνεται συζήτηση για τα εργασιακά μας, να βγαίνουν συμπεράσματα. Να ξέρεις ότι τέλος πάντων δεν είσαι μόνος σου εκεί έξω στην εργασιακή ζούγκλα. Έχει τεράστια σημασία να αποκτήσει μεγαλύτερη δύναμη το Σωματείο και στεναχωριέμαι όταν βλέπω μουσικούς να αδιαφορούν.
Πέρα από την ενασχόληση σου σαν φλαουτίστας, έχεις ασχοληθεί και με την ενορχήστρωση; Το ρωτάω επειδή ήδη με επιτυχία έχεις υπογράψει την ενορχήστρωση σε μια σειρά δισκογραφικών παραγωγών.
Ανέκαθεν ψαχνόμουν και με το δημιουργικό κομμάτι της μουσικής. Κάνω ενορχηστρώσεις και για συναυλίες και για δίσκους. Είναι ένα κομμάτι της δουλειάς μου που με συναρπάζει και το κυνηγάω πολύ είναι αλήθεια.
Η πρώτη μου σοβαρή δουλειά ήταν Στο 40ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ όταν βγήκε ένα CD το ‘’12 τραγούδια μια ιστορία‘’. Είχε ανατεθεί σε τρία άτομα η ενορχήστρωση, ένας εκ των οποίων και εγώ. Ήταν ένας δίσκος επανεκτελέσεων τραγουδιών που σημάδεψαν το Φεστιβάλ.
Η ευθύνη ήταν τεράστια, συγκεκριμένος χρόνος και έπρεπε να γίνει σωστά. Ένα καλοκαίρι το έφαγα πάνω από αυτόν το δίσκο. Δεν ήταν μια επαγγελματική δουλειά, δεν το έκανα για τα χρήματα αλλά ήταν μια δουλειά επαγγελματικών απαιτήσεων. Ύστερα προχώρησα και σήμερα έχω επιμεληθεί πολλές ενορχηστρώσεις και σε δίσκους άλλων καλλιτεχνών.
Συστήνομαι και ως ενορχηστρωτής πέρα από φλαουτίστας.
Σε γνωρίσαμε σε ένα ιδιαίτερο σχήμα τους Gitante. Πες μας γι’ αυτό.
Το 2014 δημιουργήσαμε τους Gitante. Είναι το σχήμα που το αισθάνομαι πιο πολύ δικό μου από όλα όσα κάνω. Είναι ορχηστρικό project μια μίξη από κλασική μουσική, τζαζ και παγκόσμιο έθνικ. Μουσικά με εκφράζει περισσότερο από όλα. Τα όργανα είναι φαγκότο, φλάουτο, βιολί και κιθάρα.
Το σχήμα αυτό μου έδωσε πολλές εμπειρίες και ελπίζω να συνεχίσουμε ακόμα καλύτερα.
Έχεις και μια εξαιρετική συνεργασία με τη Ζωή Τηγανούρια, γνωστή ακορντεονίστρια και πολύ αγαπητή καλλιτέχνιδα. Θα ήθελες να μας πεις δύο λόγια;
Εξαιρετική σολίστ στο ακορντεόν και συνθέτρια, πασίγνωστη και μεγάλη φυσιογνωμία στην Ελλάδα. Νιώθω τυχερός που βρίσκομαι στο σχήμα της, έχω ζήσει μεγάλες στιγμές πάνω στην σκηνή. Παίζω μαζί της ένα χρόνο και ήταν ένας καινούργιος κόσμος. Έχουμε γυρίσει όλη την Ελλάδα και παίζουμε από Astor Piazzolla μέχρι Bregovic και ελληνικά παραδοσιακά κομμάτια, και δικές της συνθέσεις βεβαίως. Φοβερή εμπειρία.
Υπάρχουν και άλλες συνεργασίες τις οποίες θα ήθελες να αναφέρεις;
Θέλω να αναφέρω τους πιο μόνιμους μου συνεργάτες. Ένας είναι ο Γιώργος Μητρογιαννόπουλος, τραγουδοποιός με διακρίσεις και πολύ καλός μου φίλος. Παίζω μαζί του από τότε που πάτησα Αθήνα. Πριν 3 χρόνια βγάλαμε το πρώτο του δίσκο και πριν λίγους μήνες βγήκε και ο δεύτερος με τίτλο ‘’Φωνάζει ο Νους’’. Είναι μια από τις καλύτερες δουλειές μου σε ό,τι αφορά την ενορχήστρωση.
Ένας άλλος συνεργάτης και φίλος είναι ο Ηλίας Μαυροσκούφης με τον οποίο θα είμαστε μαζί το χειμώνα, και ετοιμάζουμε και την πρώτη του δισκογραφική δουλειά. Καλλιτέχνης με βραβεία και διακρίσεις από την Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και εξαιρετικός τραγουδοποιός.
Ο Θοδωρής Καρέλλας, που έχουμε συνεργαστεί πολύ σε συναυλίες και δισκογραφία μαζί. Είναι τεράστιο κεφάλαιο ζωής και συνεργασίας για μένα.
Ο Γρηγόρης Νικολόπουλος που συνεργαζόμαστε στουντιακά κυρίως, πρόσφατα κυκλοφορήσαμε μαζί τον δίσκο «Σμαραγδένιο τραπέζι»
Ο Μάνος Αβαράκης τεράστια προσωπικότητα της ελληνικής δισκογραφίας σολίστ της φυσαρμόνικας, με τον οποίο παίζουμε μαζί και δουλεύουμε πάνω σε δικές του συνθέσεις.
Η Ανθή Μητροπέτρου εξαιρετική στιχουργός, έχουμε ετοιμάσει μαζί ένα κύκλο τραγουδιών όπου έβαλε αυτή τους στίχους κι εγώ τη μουσική και είμαστε έτοιμοι να τα δισκογραφήσουμε.
Τέλος έτοιμάζουμε πρέμιέρα για την Alkyonia Folk Band με πρωτοβουλία του Κώστα Κωσταντάτου από τους Encardia. Με αυτό το σχήμα θα παίζουμε έθνικ μουσική, ελληνική και ξένη με ιδιαίτερες προσεγγίσεις! Έχουμε κιθάρα, τούμπα, φαγκότο, φλάουτο, βιολί, νταούλι. Είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτήν την μπάντα, είμαστε φοβερή παρέα και δημιουργούμε πολύ όμορφα πράγματα.
Ευχαριστούμε πολύ για την πολύ ωραία μας συνέντευξη, ελπίζουμε να συνεχίζεις να στήνεις σχήματα τα οποία μας ταξιδεύουν σε ολόκληρη τη γη μέσω της μουσικής και σου ευχόμαστε καλή συνέχεια και δύναμη σε ό,τι κάνεις από εδώ και περά.
Και εγώ ευχαριστώ την Κατιούσα για την συνέντευξη. Είναι μια αξιόλογη ιστοσελίδα και μια πολύ ωραία προσπάθεια στο χώρο του διαδικτύου, εύχομαι καλό χειμώνα, καλή σεζόν σε όλους τους μουσικούς, και στους αναγνώστες να απολαμβάνουν την μουσική μας και να μπορούν να μοιράζονται μαζί μας ωραίες στιγμές μέσω της μουσικής.