Συνέντευξη Γιάννη Καραλή στην Κατιούσα: Σας περιμένουμε την επόμενη μέρα στο δρόμο, μη χαθούμε…

Η Κατιούσα βρέθηκε με τον αθλητικογράφο Γιάννης Καραλή, υποψήφιο του ΚΚΕ στην Α’ Αθήνας, και είχε μια πολύ ζωντανή συζήτηση για μια σειρά ζητήματα. Τις πολιτικές εξελίξεις, το σχέδιο διακυβέρνησης του ΚΚΕ, την επόμενη μέρα των εκλογών, το μήνυμα που μπορούν να δώσουν οι εκλογές και την ειλικρίνεια που μόνο οι κομμουνιστές διαθέτουν. Για τη διάλυση του ερασιτεχνικού αθλητισμού, τις κυβερνητικές ευθύνες και τα δωράκια στις Ανώνυμες Εταιρίες που έχουν συμφέροντα στο χώρο. Για τις συνθήκες γαλέρας στη δημοσιογραφία, την αν-ελευθερία έκφρασης και τη ζοφερή προοπτική για όσους ξεκινάνε με αγάπη να μπουν στο χώρο.

Η συνέντευξη έγινε στο καφέ του Αρχαιολογικού Μουσείου, στον Κώστα Μιχαήλ και το Βασίλη Κρίτσα. Φωτογραφίες: Δύσκολες Νύχτες.

-Τι σε έκανε να συμπορευτείς με το ΚΚΕ σε αυτές τις εκλογές;

-Ψηφοφόρος είμαι πολλά χρόνια. Στη συμπόρευσή μου συνέβαλε ο Κώστας Φιλιούσης, ο κομμουνιστής υποψήφιος στην Παιανία, όπου ζω τα τελευταία χρόνια, μοντέρ στην ΕΡΤ και εξαιρετικό παιδί. Κάποια στιγμή λοιπόν τα βάζεις κάτω. Βλέπεις τους άλλους απέναντι, όπως κάνουν οι γιαγιάδες στο γυαλί. Είναι πολύ άσχημο τρικ να είσαι στο στούντιο και να μη βλέπεις τον άλλο, παρά μόνο την κάμερα μπροστά σου, αλλά έτσι μπορεί ο τηλεθεατής να σε βλέπει στα μάτια. Θα το χοντρύνω, αλλά πείτε μου εσείς, ποιον βλέπετε και νιώθετε ότι λέει την αλήθεια. Ας μου πει κάποιος: ποιος δε λέει ψέματα; Όχι ποιος λέει λιγότερα ή περισσότερα.

Λένε πολλοί: “μα διαφωνώ με το ΚΚΕ”. Ναι, αλλά δοκίμασες να δεις αν γίνεται αυτό που λέει; Δοκίμασες το ΣΥΡΙΖΑ και αυτός μες σε λίγες ώρες, έκανε το ΟΧΙ του κόσμου ΝΑΙ. “Μα διαχώρισέ τους” μου λένε κάποιοι. Θα σας πω ένα παράδειγμα από τον κλάδο μας. Στην ΕΣΗΕΑ, ο δεξιός ηγετικός σχηματισμός έσπασε στα δύο. Ένα από αυτά βγήκε πρώτο και μες σε χρόνο ντε-τε τα βρήκε με το συνδυασμό του ΣΥΡΙΖΑ κι έχουν πλειοψηφία. Έχουν συγκλίνει τόσο πολύ, που θέλουν ένα κλικ να βρεθούν αγκαλιά.

-Είχες παλιότερα σχέση με το ΚΚΕ, μέσω ΚΝΕ ή της ΕΣΗΕΑ;

-Ήμουν στο χώρο πάντα, ανένταχτος αριστερός, αλλά δεν είχα σχέση με την ΚΝΕ. Κι εκεί ζούσαμε ένα ψευδεπίγραφο παραμύθι, πρέπει να λέμε τις λέξεις όπως είναι, χωρίς να κρυβόμαστε. Τι πάει να πει “στο χώρο”; Σοσιαλιστής; Κομμουνιστής; Δε θέλανε ούτε τη λέξη να πουν. Στην ΑΣΟΕΕ είχαμε ένα σχήμα και κάναμε πλάκα με τα παιδιά της ΚΝΕ. Θυμάμαι τον επικεφαλής, το Βασίλη, τον ταλαιπωρούσαμε, του κάναμε “προβοκάτσιες” με τις αφίσες, μέχρι που πήγαμε την άλλη μέρα και τον βοηθήσαμε να τις βάλει. Θαύμαζα τους Κνίτες στις πορείες, γιατί είχαν πάντα το πιο αρραγές μπλοκ με περιφρούρηση, ενώ εμείς ήμασταν διάτρητοι και στο σχήμα λέγαμε: “έλα μωρέ, σφίγγονται όλοι μαζί, και δεν μπορεί να μπει κανείς στο μπλοκ τους”. Αλλά ήταν απαραίτητο για να βγει αξιοπρεπής η πορεία.
Μετά ασχολήθηκα στην ΕΣΗΕΑ και κατέβηκα υποψήφιος κάνα δυο φορές.

-Στον περίγυρό σου είχε θετικές ή αρνητικές αντιδράσεις για την απόφαση;

Είναι θετικές μέρες για το ΚΚΕ και πρέπει να το αξιοποιήσει επιθετικά. Δεν ξαφνιάζει πια κανέναν αρνητικά, ίσα-ίσα δημιουργεί διάθεση για διάλογο. Πολλοί φίλοι μου έλεγαν: “δικός μας είσαι και δεν το ξέραμε;”. Υπάρχει ένα ρεύμα αριστερών, που έχουν απογοητευτεί από όσα έζησαν τα προηγούμενα χρόνια, ίσως θεωρούν δύσκολα αυτά που λέει το ΚΚΕ, αλλά βλέπουν πως τους λέει αλήθεια, δεν αλλάζει κάθε μέρα άποψη. Κι είναι σημαντικό αυτό, όταν έχεις να αντιμετωπίσεις πολιτικούς χαμαιλέοντες.

-Πολλοί δημοσιογράφοι κατεβαίνουν υποψήφιοι. Πώς το σχολιάζεις;

Δε μου αρέσει. Θα μου πεις, κι εσύ δημοσιογράφος είσαι. Ναι, αλλά αθλητικογράφος, δεν παρουσιαζόμουν πολιτικά σε κόσμο, δεν ήταν τόσο εξωστρεφής η δουλειά μου. Βλέπω αντιθέτως πολλούς συναδέλφους που έδιναν την εντύπωση ότι θέλουν να διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και τώρα κατεβαίνουν υποψήφιοι. Αυτό μου θυμίζει κάτι άλλο που απεχθανόμουν εδώ και χρόνια: ότι όλοι οι επικεφαλής της ΓΣΕΕ γίνονταν υπουργοί. Δεν αντέχεται ρε φίλε, να είσαι και με το κράτος και αγωνιστής. Πρέπει να διαλέξεις.

Υπάρχει κανείς που ξεγελάστηκε, που εξεπλάγη όταν τους είδε υποψήφιους; Πιο πολύ με στενοχωρεί πόσο εύκολα κάνουν το άλμα. Αρχίζω να αμφιβάλλω πόση δημοσιογραφία ασκούσαν. Πολιτική θα ασκήσουν, αν εκλεγούν, δεν είναι δύσκολο να ακολουθήσεις τις γραμμές τους, που είναι παρεμφερείς στην τελική: ΕΕ, ΝΑΤΟ, οικονομική πολιτική. Ποιος ασκεί όμως πραγματική δημοσιογραφία, κριτική στην εξουσία; Αμφιβάλλω πολύ με όσα παρακολουθώ. Ακόμα και στο ντιμπέιτ που ήθελαν να στήσουν, οι μισοί τουλάχιστον δημοσιογράφοι έχουν κάποια συγγενική σχέση -εξ αίματος ή εξ αγχιστείας- με πολιτικούς. Δε θα πετάριζε κάτι μέσα τους, για το “αίμα” τους;

-Κάποιοι πιστεύουν πως με το ΣΥΡΙΖΑ “την είδαμε και την Αριστερά”; Αυτό επηρεάζει το ΚΚΕ;

-Αντιθέτως, το ΚΚΕ πέρασε τη δική του αναβάπτιση με την πτώση της ΕΣΣΔ. Ήρθαν πολλά αρνητικά, για να τραντάξουν και να ξυπνήσουν τον κόσμο. Το ΚΚΕ όμως είναι εδώ και κανείς από τους επικριτές του δε θυμήθηκε πως το Έψιλον στα αρχικά, σημαίνει Ελλάδας. Παλιότερα άκουγες: “δεν είστε ελληνικό κόμμα, θέλετε να γίνουμε σοβιετικό προτεκτοράτο”. Δείξαμε όμως τι είμαστε: Έλληνες κομμουνιστές. Θεωρείς τώρα πως το ΚΚΕ έχασε το “ηθικό πλεονέκτημα”, λόγω του ΣΥΡΙΖΑ; Ποιος μπορεί να το κατηγορήσει ότι άλλα έλεγε και άλλα έκανε; Κανείς. Δεν το έχουμε δοκιμάσει καν. Έχει κάθε δικαίωμα στο ρομαντισμό και στην ελπίδα και την ιδεολογία. Είναι τεράστιες οι διαφορές με το ΣΥΡΙΖΑ. Εγώ δεν τον θεωρώ πια αριστερό κόμμα. Είναι ένα κεντρώο -για να μην το πω δεξιό- λίγο πιο αριστερό από τη ΝΔ.

-Κάποιος που νιώθει αριστερός, γιατί να μην πάει στο Βαρουφάκη, το Λαφαζάνη, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ κλπ;

-Γιατί στην Ελλάδα θα ζούμε και στις 8 Ιούλη. Εδώ θα είμαστε τη Δευτέρα, δεν εξαϋλωνόμαστε. Θα πάμε στο γραφείο, να αντιμετωπίσουμε περικοπές, μειώσεις στις συντάξεις. Εκτός και αν θεωρεί κανείς πως η ΝΔ θα φέρει τον εργασιακό παράδεισο και θα λύσει τα προβλήματα. Στον αγώνα, στις απεργίες, χρειαζόμαστε έναν μπροστάρη, όχι κάποιον να σε χτυπάει φιλικά στην πλάτη. Ποιο άλλο κόμμα μπορεί να το κάνει αυτό; Λένε για επτακομματική Βουλή, με Βελόπουλο και Βαρουφάκη, που προσπαθεί να βγει “από αριστερά” στο ΚΚΕ, αναγκάστηκε όμως να παραδεχτεί πως θα είναι casus belli να κάνει γεωτρήσεις η Τουρκία στα ελληνικά χωρικά ύδατα, γιατί αρχικά έλεγε κάτι “ωραία”, οικολογικά για εναλλακτικές μορφές ενέργειας, αγκαλιά με τους γείτονες. Είναι ιδεολογικός αχταρμάς. Ο Υπουργός Οικονομίας του τρίτου και επώδυνου μνημονίου, να υπόσχεται έναν εργασιακό παράδεισο. Και να σερβίρει με άνεση υπονοούμενα για κυβερνητική συνεργασία με ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.

Δες λοιπόν όλο το τόξο στη Βουλή και διάλεξέ μου άλλο αριστερό κόμμα. Πείσε με. Είναι απόλυτα σεβαστό τι θα ψηφίσεις, αλλά πώς θα σε εκπροσωπήσει; Μόνο στο δρόμο υπάρχει εναλλακτική. Εκεί τους περιμένουμε λοιπόν την επόμενη μέρα, μη χαθούμε…

 -Ο κόσμος πείθεται και προχωρά; Απογοητεύεται και πάει σπίτι του; Κάνεις ένα βήμα μπρος και δύο πίσω;

Αυτό το τελευταίο. Δεν τον αδικώ, είναι λογικό να απογοητεύεσαι όταν ψηφίζεις κάτι και βλέπεις άλλη εξέλιξη. Πρέπει να το δει αλλιώς, να πιστέψει αυτούς που δε θα τον προδώσουν. Αυτό θα του δώσει μια ικανοποίηση σε ένα τέτοιο, ζοφερό περιβάλλον.

-Πώς είδες το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών;

-Η διαφορά ήταν προβλεπόμενη. Η μεγάλη δεξαμενή μετακινούμενων ψηφοφόρων από το ΣΥΡΙΖΑ στη ΝΔ και ανάποδα, λέει πολλά και για τις διαφορές τους. Περίμενα όμως καλύτερο αποτέλεσμα για το ΚΚΕ. Το Μάη με τις τριπλές εκλογές υπήρχε μεγάλη διαφορά από κάλπη σε κάλπη. Όσο πιο ελεύθερα εκφράζεται ο ψηφοφόρος, τόσο πιο εύκολα μετακινείται προς το ΚΚΕ. Πολύς κόσμος καταλαβαίνει, αλλά δεν έχει πειστεί απόλυτα, γιατί θεωρεί πως το ΚΚΕ δεν έχει σχέδιο διακυβέρνησης. Κι αυτό είναι λάθος. Υπάρχει εξαιρετικό σχέδιο, αν δει κανείς τη διακήρυξη. Εκεί είναι κωδικοποιημένα όσα θα άλλαζαν ριζικά τη ζωή μας σε δύο μήνες. Κανείς δεν μπορεί να πει πως δε γίνονται. Είναι μία ολόκληρη σελίδα, που λέει τι θα κάνουμε-διεκδικήσουμε με τη δύναμη του κινήματος, 10-15 σημεία για την πρόνοια, τις συντάξεις, τα ΑμεΑ, την ανασφάλιστη εργασία, όσα θα έκανε μια πραγματικά αριστερή κυβέρνηση. Ποιος μπορεί να τα υλοποιήσει όμως; Μόνο το ΚΚΕ δεν έχει εξάρτηση από συμφέροντα κι επιχειρηματίες για να συγκρουστεί μαζί τους, να τους αναγκάσει να πληρώνουν φόρους, να κοπούν απαλλαγές και διευκολύνσεις, ενώ ο απλός κόσμος αιμορραγεί για να δώσει ένα μικρό ποσό.

Για αυτό περίμενα κάτι καλύτερο για το ΚΚΕ κι ελπίζω ότι θα το πάρει τώρα. Να ανταποκριθεί ο κόσμος, να πάει να ψηφίσει. Είναι τεράστια αδυναμία να δέχεσαι πως σε έχουν νικήσει σε τέτοιο βαθμό, που να λες: “δεν πάω μωρέ, γιατί, θα γίνει τίποτα;”. Μα εσύ θες να γίνει. Αυτό θες να αλλάξεις, να λέει κάτι η ψήφος σου, να έχει υπόσταση.

-Τι μπορεί να βγει από τις εκλογές;

Η κοινωνία αλλάζει μόνο με επανάσταση, με μια άλλη μορφή εξουσίας, από το λαό για το λαό. Αυτό δεν είναι ώριμο να γίνει ακόμα. Ελπίζω όμως πως, έστω στο υπάρχον σύστημα, κάτι θα κάνει ο κόσμος, για να μην έχουμε μία από τα ίδια. Κάθε τετραετία που αφήνουμε να φεύγει είναι πληγή στο σώμα της χώρας. Αυτές είναι οι συνθήκες σήμερα, εδώ θα δώσουμε τη μάχη. Οι απόντες ποτέ δεν έγραψαν ιστορία. Το λέω γιατί μας ρωτάνε συχνά “γιατί πάτε στη Βουλή, το Ευρωκοινοβούλιο, αφού δεν το πιστεύετε”. Μακάρι να αλλάξουμε τις συνθήκες και να έχουμε ένα άλλο σύστημα εκλογής. Τώρα όμως δίνουμε εδώ τη μάχη.

-Τα στοιχεία των exit-poll έδιναν μεγάλο ποσοστό νέων ψηφοφόρων στη χρυσή αυγή; Πώς το βλέπεις;

Ως τεράστια παραπλάνηση. Πάνε στα σχολεία κυρίως κι επηρεάζουν παιδιά με μεγάλα λόγια για τη “Μεγάλη Ελλάδα”, ότι θα γίνει μια υπερδύναμη, κι αυτό είναι το ιστορικό μας χρέος. Το βλέπω και στη δουλειά μου: γιατί στο Αγρίνιο και στη Λαμία πχ, ο περισσότερος κόσμος δεν υποστηρίζει τις τοπικές ομάδες; Γιατί κυριαρχεί ο μεγαλοϊδεατισμός, πάνε με τις μεγάλες δυνάμεις, Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός. Φουσκώνουν λοιπόν τα μυαλά με στρεβλές ιδέες, λες και στρατολογούν τα παιδιά για τους 300 του Λεωνίδα, που θα τσακίσουν βαρβάρους. Προσεγγίζουν με πλάγια μέσα τους ηλικιωμένους, λένε στον κόσμο πως ο “κακός μετανάστης” του κλέβει τη δουλειά, το σπίτι, πως ήρθε να τον σκοτώσει. Είναι επιστήμονες στην προπαγάνδα, όπως ο Χίτλερ, που ξεκίνησε με “φιλολαϊκά συνθήματα” και ματοκύλισε όλο τον κόσμο. Υφαρπάζουν ψήφους με εύκολα συνθήματα, λένε πως για όλα φταίνε οι ξένοι. Χρειάζεται καλύτερη οργάνωση, να παρουσιάσουμε τις ιδέες μας στα σχολεία, στα νέα παιδιά. Ας μην το θεωρούμε περιττό, πως υπάρχει χρόνος. Τώρα πρέπει να το κάνουμε, πριν θολώσει το μυαλό τους.

Η κατάσταση στα μίντια είναι ελεεινή. Αν προσέξετε, οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ στα πάνελ δε διακόπτουν, με εξαίρεση τη Λιάνα, που έχει ζήσει τα ΜΜΕ 30 χρόνια και δεν τους αφήνει να λένε μπούρδες. Δράττονται λοιπόν της ευκαιρίας και στήνουν δικές τους διαμάχες, κι αφήνουν το ΚΚΕ εντέχνως στην άκρη, σε απλούς μονολόγους, γιατί αν μπουν σε αντίλογο ιδεών μαζί του, θα χάσουν από χέρι. Σου λέει: άστο εκεί στο χαμηλό ποσοστό, γιατί να το βάλω στο παιχνίδι; Νομίζω πρέπει να γίνουμε πιο παρεμβατικοί. Δίνει πχ ο Τσίπρας συνέντευξη, τον ρωτάει ο συνάδελφος για τις μειώσεις στις συντάξεις και αυτός απαντά: “Μειώσεις; Ποιες μειώσεις;”. Δεν είχε απέναντι αντίλογο, να του πεις με νούμερα, τόσες είναι οι μειώσεις, τόσο η ανεργία, η μαύρη εργασία, ο υποκατώτατος. Κι αν πεις κάτι, απαντάνε: “Παρακαλώ, εγώ δε σας διέκοψα”…

-Ο φασισμός γεννιέται και μες στα γήπεδα; Στις κερκίδες;

Τα γήπεδα έχουν μια ιδιότυπη μορφή φασισμού. Έχω ζήσει γήπεδα με υβριστικά συνθήματα για νεκρούς της άλλης ομάδας, με αντεθνικά συνθήματα και άλλους που τα άκουγαν κι έκλαιγαν. Αλλά αυτή η κακώς εννοούμενη ελευθεριότητα ήταν συνθήματα των 90 λεπτών, κανείς δεν τα πίστευε πραγματικά, παρά μόνο ένα μικρό ποσοστό που όμως μεγάλωσε και βρήκε χώρο να αναπτυχθεί. Το πέταλο έδινε πάντα τη δυνατότητα να συγκροτηθούν ιδιόμορφες συμμορίες, οι οποίες πλέον σχετίζονται με στοιχηματισμό και ναρκωτικά, τη μεγαλύτερη μάστιγα. Αλλά το γήπεδο είναι μικρογραφία της κοινωνίας. Όταν μιλάς για σκληρά και μαλακά ναρκωτικά, για απελευθέρωση ουσιών, ο έμπορος θα τις πουλήσει εκεί που βρίσκει συγκεντρωμένους νέους ανθρώπους, με στόχο το κέρδος. Χρειάζεται αυτοπεριφρούρηση, όπως παλιά, που οι θύρες ήταν καλύτερα οργανωμένες και απέκλειαν τέτοιους κινδύνους. Κάθονταν όλοι μαζί, πανηγύριζαν παρέα, και δεν ασχολούνταν με τις διαφορές τους. Πλέον όμως έχει αλλοιωθεί η σχέση της συνύπαρξης στο γήπεδο, αυτό είναι που τρομάζει. Τελικά τα συνθήματα, η καζούρα που στηλιτεύαμε -πχ με βουλγάρικες και τούρκικες σημαίες- δεν ήταν το πιο σημαντικό πρόβλημα. Ήταν ακραίο πικάρισμα, αλλά ως εκεί, τελεία. Τώρα όμως το γήπεδο έχει αρχίσει να επιδρά με οργανωμένο τρόπο στα παιδιά, με στόχευση, κι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Δράκες οργανωμένων διαμορφώνουν συνειδήσεις, την πολιτική σκέψη των νέων παιδιών.

-Βλέπουμε όμως και πρωτοβουλίες οργανωμένων συνδέσμων, αντιφασιστικές ή για το φακέλωμα με την κάρτα οπαδού.

-Ο φόβος των οργανωμένων είναι μην τους φακελώσουν, να μη δώσουν πρόσβαση στα προσωπικά στοιχεία, αντιδρούν όταν βλέπουν πως κάτι περίεργο χτίζεται γύρω τους. Πολλές φορές αυτό όμως φέρνει αντιδράσεις με τελείως αντίθετα αποτελέσματα. Αν δουν αριστερούς πχ να πετάνε έξω από το γήπεδο τις φασιστικές δράκες, μπορεί να το παρερμηνεύσουν και να πουν “ήρθαν οι μπαχαλάκηδες να τα κάνουν και μες στο γήπεδο”. Οπότε αυτό πρέπει να το αναλάβουν μόνο υγιείς οργανισμοί ομάδων, για να κρατήσουν εκτός κερκίδας ακροδεξιούς και φασίστες, που θέλουν να διεισδύσουν και κάνουν πουρέ τα μυαλά των νέων παιδιών.

Θα μου πεις, είσαι υπέρ του ελέγχου; Σε αυτό το καπιταλιστικό πλαίσιο, και με όσα γίνονται στον επαγγελματικό αθλητισμό, ναι. Είμαι υπέρ του ελέγχου, όχι της κακώς εννοούμενης αστυνόμευσης. Να υπάρχει μέριμνα πχ για ένα μεθυσμένο με ένα μπουκάλι, που μπορεί να βάλει σε κίνδυνο οικογένειες, να υπάρχει πρόβλεψη, όχι καταστολή. Έχω δει στην Αγγλία να λήγουν τέτοια περιστατικά σε δυο λεπτά, με ένα νεύμα σε κάποιον, κι αυτός να φεύγει με σκυμμένο κεφάλι. Κινείσαι ελεύθερα, αλλά φέρεις ακέραια ευθύνη για ό,τι κάνεις εδώ μέσα. Και αν έχεις παραβατική συμπεριφορά, θα σε βρω. Έτσι αποτρέπεις να γίνει το γήπεδο χώρος πολιτικής αντιπαράθεσης, με αρνητικά αποτελέσματα. Σε άλλα καθεστώτα βέβαια, τα γήπεδα βοήθησαν ακόμα και να ξεκινήσει μια επανάσταση, αλλά ήταν σε άλλες συνθήκες.

-Είναι κλισέ η φράση “αυτά μόνο στην Ελλάδα γίνονται”;

Εντελώς. Όλα γίνονται παντού. Έχω δει με τα μάτια μου, σε ντέρμπι του Μάντσεστερ, να πετάνε κέρμα και να ανοίγουν το φρύδι του Ρίο Φέρντιναντ ή οπαδούς της Γιουνάιτεντ με καπνογόνα. Μας φαίνεται αδιανόητο σήμερα. Στην Αγγλία δεν τους ψάχνουν σωματικά, κανείς όμως δε διανοείται να μπει με καπνογόνα, μολότοφ κτλ. Πρέπει να καταλάβουμε πως το γήπεδο δεν είναι χώρος εκτόνωσης. Είναι σαν το θέατρο, ένα θέαμα που απολαμβάνει ο κόσμος. Αν κάποιος μεθυσμένος αρχίζει να σπάει και να φωνάζει, δε θα τον απομακρύνεις; Δεν τον πετάς έξω, του προσφέρεις φροντίδα. Αλλά δεν τον αφήνεις να διαλύσει την παράσταση. Έτσι πρέπει να είναι και το ποδόσφαιρο, τελεία.

-Πολλοί περιγράφουν τα κακώς κείμενα στην Ελλάδα, αλλά κανείς την αιτία. Τις πταίει για τον αθλητισμό;

-Είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε, το είπε ο Μπογιόπουλος. Το κυνήγι του κέρδους, άμεσου κι έμμεσου, από παράπλευρες δραστηριότητες. Δεν ελπίζω πως θα φτιάξουν τα πράγματα, με αυτούς τους όρους. Πρέπει να έχεις το σθένος να συγκρουστείς, για να φτιάξεις ένα πλαίσιο. Δεν τους εμπιστεύομαι πως μπορούν να το κάνουν, να μείνουμε εκτός ευρωπαϊκών διοργανώσεων για κάποια χρόνια, να βάλουν σαφείς όρους στο πρωτάθλημα, σάλαρι καπ κτλ. Εδώ ακόμα και το σχέδιο για τις 14 ομάδες πήγε να τιναχτεί στον αέρα από τις ΠΑΕ, ενώ το κράτος τις χρηματοδοτεί. Εφόσον δεν μπορείς να ξεφύγεις από τη δαγκάνα του επαγγελματικού αθλητισμού, χρειάζεται ένα αυστηρό πλαίσιο για όλους για να υπάρξει “υγιής συναγωνισμός”.

Αλλά το κυριότερο είναι πως έχουμε διαλύσει κάθε δομή και δυνατότητα ελεύθερης άθλησης για τον κόσμο. Πρόσφατα μάθαμε την αλήθεια για το Καραϊσκάκη, όπου τόσοι συνάδελφοί μου αποδείχτηκαν παπαγαλάκια κι έλεγαν πως ο Κόκκαλης δημιουργεί αντισταθμιστικά έναν άλλο στίβο, στη θέση αυτού που καταργήθηκε. Κι ο Ανδρεόπουλος -που είναι τώρα επικεφαλής στην κατασκευή της Αγιά-Σοφιάς- μας είπε στον αέρα πως δεν υπήρχε ποτέ τέτοια πρόβλεψη. Επίσης δε βλέπω πρόβλεψη για στίβο στην Νέα Φιλαδέλφεια, κι ας είναι το γήπεδο στον Ερασιτέχνη. Τα παιδιά δε θα έχουν χώρο άθλησης. Οι ΠΑΕ πριμοδοτούνται από το κράτος για να φτιάξουν γήπεδα, αλλά δεν προβλέπεται υποχρεωτικός χρόνος χρήσης των εγκαταστάσεων από το κοινό, τα σωματεία ή ακόμα και την Εθνική ομάδα.

Έχουμε τόσες εγκαταστάσεις που μας περισσεύουν; Έχουν δει οι υπεύθυνοι τα ποσοστά παχυσαρκίας στην Ελλάδα; Έχουν δει έρευνες για τον εθισμό στα ηλεκτρονικά παιχνίδια; Τι οκνηρία καταγράφεται στους νέους, γιατί δεν έχουν διέξοδο στην άθληση; Το ίδιο και στις μεγάλες ηλικίες. Όποιος είναι στη δική μου ηλικία, πρέπει να πεθάνει; Ή μήπως η μόνη εναλλακτική του είναι να τρέχει στην άσφαλτο; Τι δίνει στον πολίτη το κράτος; Έχει πτωχεύσει τα σωματεία, τα διαλύει με διαρκώς μειωμένες επιχορηγήσεις και τα αναγκάζει να βάλουν χαράτσι στη λαϊκή οικογένεια. Αν θες να αθληθούν τα παιδιά σου, πρέπει να πληρώσεις. Όπως ακριβώς γίνεται στην παιδεία.

-Σε ένα βιβλίο που έβγαλε ο Θάνος Σαρρής, παρουσιάζει ως εναλλακτική την αλλαγή στο μοντέλο διοίκησης, από προεδρικό σε λαϊκής βάσης, όπως στην Ομόνοια της Κύπρου.

-Δηλαδή με μέλη στο σωματείο. Είναι δύσκολο να γίνει στη χώρα μας, ο Έλληνας δεν ανταποκρίνεται καν σε αυτό. Επί Κόκκαλη, φώναζαν ειρωνικά “όλοι μέλη”. Τελικά ο Ολυμπιακός προχώρησε μέσω μιας άμεσης φορολογίας των φιλάθλων, εθελοντικής υποτίθεται, αλλά για να πάρεις εισιτήριο έπρεπε να έχεις κάρτα φιλάθλου, άρα ήταν υποχρεωτικό. Είδαμε και το παράδειγμα της Πααναθηναϊκής Συμμαχίας, που έμεινε χωρίς ανταπόκριση από τις “χιλιάδες πράσινες καρδιές” που έλεγε ο συγχωρεμένος ο Βγενόπουλος.

-Πάσχουμε από έλλειψη συμμετοχής;

-Μα αυτό ακριβώς πληρώνει και το ΚΚΕ. Είναι λογικό με όσα ζούμε, να έχουν τόσο ψηλά ποσοστά τα αστικά κόμματα, οι φασίστες και να είναι το ΚΚΕ τόσο χαμηλά; Θα έπρεπε να είναι σε ιστορικά υψηλά πάνω από 12%, και τώρα δεν ξέρουμε αν θα φτάσει το 6%. Δε συμμετέχει ο Έλληνας, το σύστημα πέτυχε αυτό που θέλει, να τον στείλει στον καναπέ, σε όλες τις κοινωνικές εκφάνσεις. Δεν μπορεί λοιπόν να πετύχει αυτό στο ποδόσφαιρο, όπου έχουν μάθει το μοντέλο του “Πατερούλη” προέδρου, με το μεγάλο πορτοφόλι και τις μεταγραφές αεροδρομίου.

-Θα ήταν όμως διέξοδος ή κοροϊδία, όπως η συμμετοχική δημοκρατία στην πολιτική;

-Έχει να κάνει με τα πρόσωπα και τις συνθήκες, τι θα ζητούσαν από τον κόσμο, για να μη θεωρηθεί εκμετάλλευση. Πρέπει να υπάρξει σχέδιο, αλλά αυτό δε φτάνει. Σχέδιο είχε κι ο ΣΥΡΙΖΑ. Πες μου εσύ τι άλλαξε… Ποιος θα υλοποιήσει λοιπόν το σχέδιο; Υπάρχει τεχνογνωσία από μοντέλα του εξωτερικού; Οι μεγαλύτεροι ζωγράφοι της Αναγέννησης ξεκίνησαν αντιγράφοντας. Γιατί όχι;

-Μπορεί να υλοποιηθεί η θέση του ΚΚΕ για ερασιτεχνικό αθλητισμό σε αυτό το πλαίσιο; Ή πρέπει να υπάρξει μια ριζική λύση, για να τα δούμε όλα αυτά;

-Το πρώτο που μπορεί να αλλάξει, από τη δική μας σκοπιά, είναι η δομή του ερασιτεχνικού αθλητισμού. Από τα ερασιτεχνικά σωματεία παίρνουν οι ΠΑΕ σήμα και όνομα. Όταν η βάση είναι υγιής, θα αλλάξουν κάποια πράγματα και στις ΠΑΕ-ΚΑΕ. Ας φτιάξουμε όπως πρέπει τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, με δομές κι οργάνωση, και βλέπουμε πώς θα επιδράσουμε στην κορυφή, τη βιτρίνα. Αν είναι σάπιο το μαγαζί όμως, χωρίς προϊόντα, ποιος θα κοιτάξει τη βιτρίνα;

Ας φτιάξουμε το μαγαζί και θα μπει υποχρεωτικά σε διαφορετική λογική κι η βιτρίνα. Θα βρούμε τρόπους. Εδώ τους βρήκαν στο ΝΒΑ, στον απόλυτο καπιταλισμό των ΗΠΑ, με σάλαρι-καπ, για να μην ξεφεύγει κανείς. Αυτό πάει να κάνει και η UEFA με το financial fair-play. Όλοι καταλαβαίνουν πως χρειάζεται ένας έλεγχος, γιατί όσο αυξάνουν τα κέρδη, αυξάνουν τα αρνητικά κρούσματα: αναβολικά, στοιχηματισμός. Πρώτα όμως να φτιάξουμε τη βάση. Δε γίνεται να χτίσεις τον Πύργο του Άιφελ από τον τελευταίο όροφο.

-Στη δημοσιογραφία έχουμε πραγματική ελευθερία έκφρασης;

-Όχι. Γελάω όταν το ακούω. Έχω και προσωπικό παράδειγμα, δεν είναι της παρούσης. Υπάρχει άμεση παρέμβαση από την εργοδοσία σε όσα λέει ο δημοσιογράφος. Έχει καταργηθεί η έννοια του παραδοσιακού εκδότη. Όχι πως ήταν καλύτεροι -μιλάμε για τζάκια που έπαιξαν ρόλο στην πολιτική ζωή- είχες όμως να κάνεις με εκδότες, ενώ τώρα έχεις μεγαλοκαρχαρίες που ασχολούνται παρεμπιπτόντως και με τα εκδοτικά, και τα διαπλέκουν με το συμφέρον τους. Ο χώρος διαλύθηκε από την οικονομική κρίση, γιατί έσκασαν πολλές διαφημιστικές και στην Ελλάδα χωρίς διαφήμιση, τα ΜΜΕ πέφτουν. Δεν υπάρχει λοιπόν ελευθερία. Εναπόκειται στο φιλότιμο και τη συνείδηση του καθενός να προσπαθεί σε ένα ζοφερό περιβάλλον, παίζοντας κορώνα-γράμματα το κεφάλι του, να κάνει τη δουλειά του.

-Συνεπώς, πόσο εύκολο είναι να εκφραστεί με ριζοσπαστικό τρόπο ένας δημοσιογράφος;

-Μπορεί να περάσει κάτι τυχαία και “ανώδυνα”, πχ σε ένα διάλογο με καλεσμένο ή με τους ακροατές, να κάνει ένα μονόλογο-τοποθέτηση και να μην έχει κόστος, γιατί δεν ασχολείται εκείνη τη στιγμή ο ιδιοκτήτης. Έχει να κάνει με τη στιγμή, την περίοδο που θα το κάνεις, τη συγκυρία για το μέσο. Όταν όμως τα συμφέροντα του ιδιοκτήτη επιτάσσουν μια γραμμή στο μέσο κι εσύ ξεφύγεις, χάνεις τη δουλειά σου. Είναι άπειρα τέτοια παραδείγματα, χώρια οι συνθήκες γαλέρας για τα νέα παιδιά.

-Να πούμε λίγα πράγματα για αυτές τις συνθήκες…

-Τι να πούμε ρε παιδιά. Δεν τηρούνται ούτε τα στοιχειώδη. Αν πάει η επιθεώρηση εργασίας σε κάποιους χώρους, θα τους κλείσει. Η κρίση έχει φέρει προβλήματα ακόμα και στην καθαριότητα και τους κανόνες ασφαλείας. Στα εργασιακά, παλεύουν όλοι να κρατήσουν το ψωμί τους για την επόμενη μέρα. Η δημοσιογραφική δουλειά θα έπρεπε να έχει τη χαρά της ελεύθερης δημιουργίας, μια έρευνα, ένα ρεπορτάζ. Αυτό σε μεγάλο βαθμό έχει χαθεί. Βλέπω συναδέλφους να προσπαθούν να αντλήσουν από την αγάπη για το χώρο, για να ανταποκριθούν στη δουλειά τους. Να δώσουν κάτι παραπάνω, να το χαρούν κι αυτοί και το κοινό, κι ας μην τους εμπνέει ο χώρος. Υπάρχει μεγάλη κατήφεια στην πιάτσα, περίεργα έντυπα που δε θα έπρεπε να στέκονται…

-Πώς κινούνται συνδικαλιστικά τα πράγματα στην ΕΣΗΕΑ;

Σας είπα πώς τα βρήκαν μες σε λίγα λεπτά η πρώτη παράταξη -με στήριξη ουσιαστικά της ΝΔ- με την παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ.

-Και τι κάνουν για όσα είπαμε;

-Τι περιμένεις να κάνουν; Υπάρχει κεντρική διαπραγμάτευση από την ΕΣΗΕΑ για επαναφορά της συλλογικής σύμβασης; Την υπερασπίζεται η ΕΣΗΕΑ απέναντι στους εργοδότες; Γελάει ο κόσμος με τις πορείες και τις απεργίες που διοργανώνει. Εγώ ντρέπομαι που κλείνουμε το δρόμο. Και λέω παρεμπιπτόντως, και στους συντρόφους του ΚΚΕ, πως είμαι αντίθετος να κλείνουν οι δρόμοι. Πρέπει να μένει ανοιχτός, μια λωρίδα έστω, για να περνάνε οι οδηγοί να βλέπουν τα πανό και ακούν τα συνθήματα. Να μεταλαμβάνουν των αιτημάτων σου, όχι να βρίζουν από απόσταση.

-Μα η αστυνομία κλείνει τους δρόμους.

-Ναι. Οι απεργοί θα έπρεπε να απαιτούν το αντίθετο. Να έχουν δική τους περιφρούρηση -το ΚΚΕ μπορεί να το κάνει- να αφήνουν δυο λωρίδες ανοιχτές, να περνάει ο κόσμος και να βλέπει τι ζητάς.

Η Ένωση μαζεύει κάθε φορά τους “Three and the koukos band”. Γελάει ο κόσμος. Κι είναι να απορείς γιατί, με τόσους συνάδελφους στην ανεργία, και άλλους τόσους να κάνουν άλλες δουλειές του ποδαριού. Δεν έρχονται καν. Είναι τόση η απογοήτευση, η λογική πως δεν αλλάζει η κατάσταση. Σοκάρεσαι.

-Τι μήνυμα θα έδινες στα νέα παιδιά που σπουδάζουν δημοσιογραφία;

-Έχω περάσει από ιδιωτικές σχολές και δε θέλω να ξαναπάω, για να μην κοροϊδεύω τα παιδιά. Στην πρώτη επαφή, τους λες αυτό ακριβώς. Πώς είναι τα πράγματα και σε τι μπορούν να ελπίζουν. Υπάρχουν ήδη τρία τμήματα ΑΕΙ με εκκολαπτόμενους συναδέλφους. Οπότε πάνε για τη γνωριμία που ίσως τους δώσει μια δυνατότητα να βρουν το δρόμο τους. Πάντα υπήρχαν γνωριμίες, και στη δική μου γενιά. Τώρα όμως τους λες να γνωρίσουν τον τάδε διδάσκοντα, μήπως και μεσολαβήσει να δουλέψουν. Η ανεργία είναι τεράστια. Δεν αποκλείω κανέναν, ας ξέρει όμως πως θα πολεμήσει με πολύ δύσκολους όρους. Δε θα είναι πχ οδοντίατρος, όπου αυταπόδεικτα φαίνεται η δουλειά του, καλή ή κακή. Δε θα βρει ανθρώπους να τον κρίνουν, αλλά σχέσεις και ρουσφέτια. Κι οι ιδιωτικές σχολές λειτουργούν πλέον όπως η παραπαιδεία. Δεν υπάρχει οργάνωση, κεντρική μέριμνα. Ας μη νομίζει κανείς πως είναι φωτισμένο μυαλό και θα γίνει εύκολα αρθρογράφος. Δε θέλω να απογοητεύσω τα νέα παιδιά, αλλά το σκεφτούν πολύ. Πρέπει να παλέψουν, να θυσιάσουν πολλά, χωρίς να έχουν δεδομένη την επιτυχία.

-Κάτι τελευταίο πριν κλείσουμε;

Ναι. Ο Γκάντι νομίζω έχει πει ότι ο πολιτισμός μιας χώρας φαίνεται από τη συμπεριφορά της στα ζώα. Το ΚΚΕ έχει ένα εξαιρετικό σύνθημα: να καταργηθεί η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Εγώ προσθέτω να σταματήσει κι η κακομεταχείριση των ζώων, όλων των έμβιων όντων, από τους ανθρώπους. Είμαστε απαράδεκτη χώρα, κανείς δε φροντίζει για τη στείρωση των αδέσποτων, τα βρίσκουμε σκοτωμένα, κακοποιημένα στο δρόμο. Τείνουμε να αποκτηνωθούμε. Πρέπει να υπάρξει άμεση κρατική φροντίδα, να πάψουμε να δίνουμε αυτήν την εικόνα σε εμάς και σε όσους μας επισκέπτονται. Δεν αρκεί η ατομική πρωτοβουλία, τα καταφύγια ζώων, χρειάζεται κρατική μέριμνα.